دوران نوجوانی و بلوغ از سختترین دورههای زندگی هر انسانی محسوب میشود، این گروه سنی همیشه در خطر انواع آسیب ها مخصوصاً اعتیاد است. در این مقاله به بررسی دلایل اعتیاد نوجوانان مخصوصا دلایل فردی و خانوادگی اعتیاد میپردازیم.
دلایل اعتیاد نوجوانان
معمولاً خانواده افراد معتاد علت اعتیاد را مشکلات خانوادگی، طلاق، بیکاری، فقر، مشکلات روانی میدانند. اما از دید کلان و تخصصی عوامل مهمتری نیز در رابطه با ابتلای به اعتیاد وجود دارد، اعتیاد از مهمترین مسائل روز دنیا است و بیش از ایدز و سرطان متخصصان بهداشت را نگران کرده است.
طبق بررسی های انجام شده نیمی از مجرمین بزرگسال که به علت جرم و جرایم مختلف مانند سرقت مسلحانه، قتل و سایر موارد دستگیر شدند، زمان دستگیری مواد مصرف کرده اند. حدود 50 درصد از زندانیان که مرتکب جرائم سنگین شدند هنگام ارتکاب جرم تحت تاثیر مواد اعتیاد آور بودند.
با توجه به رابطه بین جرم و جنایت و انواع بزهکاری و مصرف مخدرهای پرداختن به اعتیاد اهمیت زیادی دارد، بنابراین اگر بتوانیم میزان اعتیاد و شیوع آن و همچنین مصرف آن را در جامعه کنترل و کاهش دهیم، از میران جرم جنایت و ناهنجاری در جامعه نیز کاسته خواهد شد.
بسیاری از والدین فکر میکنند اعتیاد فرزند آنها را تهدید نمیکند، در صورتی که اعتیاد معضلی اجتماعی است و والدین باید به فرزندان و محیط او توجه داشته باشند.
بسیاری از والدینی که برای درمان فرزندانشان به کلینیک ترک اعتیاد آکسون، مراجعه میکنند باور نمیکردند که روزی فرزندشان درگیر اعتیاد خواهد شد، زیرا تصور غلطی از دلایل اعتیاد داشتند.
بسیاری از افراد تصور میکنند دلیل اعتیاد دوستان ناباب هستند در حالی که انگیزه مصرف مواد در نوجوان صرفاً اصرار دوستان نیست. فهرست زیر برخی از دلایل و انگیزهای نوجوانان و جوانان برای روی آوردن به مصرف مواد مخدر است
پیوستن به گروهی خاص
هیجان طلبی و تمایل به خطر کردن
فراموش کردن مشکلات
احساس بزرگ شدن
کنجکاوی
شوخی و خنده
کسب لذت
تسکین درد
این دلایل شاید مهم به نظر نرسند ولی تا به حال باعث اعتیاد میلیون ها نفر شدهاند. بهعنوان مثال طبق تحقیقات انجام شده اصلی ترین دلیل اعتیاد نوجوانان ایران کنجکاوی و کسب لذت است.
هرچند که امروزه مختصصان ترک اعتیاد فقط یک عامل را به تنهایی دلیل اعتیاد نمیدانند و معتقدند دلالیل مختلفی باعث اعتیاد فرد میشود. عواملی مانند:
عوامل فردی در اعتیاد که شامل: مسائل روانی، زیستی و بیولوژیک
عوامل خانوادگی
عوامل اجتماعی
البته هرکدام از این عوامل هم به تنهایی هم میتواند باعث روی آوردن به مصرف مواد مخدر و اعتیاد میشود. در این بخش عوامل فردی و خانوادگی را بررسی میکنیم و در بخش دوم به عوامل اجتماعی و راهکارهای پیشگیری میپردازیم.
عوامل فردی در اعتیاد:
بعضی خلق و خوها، عادات و یا شخصیتهای خاصی باعث روی آوردن فرد به مصرف مواد مخدر میشود که بهتر است والدین این عوامل فردی را بشناسند:
فشار عصبی و بیماری روحی:
افرادی که به طور دایم در معرض فشار عصبی هستند بیشتر از دیگران در خطر مصرف مواد هستند. در موقعیت های تنش زایی مانند کنکور، از دست دادن نزدیکان، شکست عشقی و دیگر عوامل روحی و روانی، ممکن است نوجوان برای دستیابی به آرامش و تسکین به مصرف مواد روی بیاورد.
اضطراب و استرس:
از مهمترین دلایل گرایش افراد به سمت مصرف مواد مخدر اضطراب و استرس بالای نوجوانان است. طبق تحقیقات انجام شده یکی از دلایل مصرف مواد اعتیاد آور توسط نوجوانان رسیدن به آرامش کاذب بعد از مصرف آن است. اگر فرزندانتان علائم اضطراب و استرس را نشان میدهند وظیفه والدین است که کمک حرفه ای بگیرند و تا مشکل فرزندنشان حل شود.
بسیاری از افرادی که به مرکز ترک اعتیاد آکسون مراجعه میکنند از فشار عصبی، اضطراب و استرس رنج میبرند و حتی به این دلیل به مصرف مواد روی آورند. خدمات مشاوره ای روانپزشکی و روانشناسیکلینیک ترک اعتیاد آکسون سعی میکنند ضمن درمان جسمی بیماران،مشکلات روانی به وجود آمده در اثر مصرف مواد مخدر را نیز بررسی و درمان کنند.
اضطراب و استرس از اعوال اعتیاد نوجوانان
پرخاشگری:
خشم و پرخاشگری شدید نوجوانان یکی از فاکتورهای مهم اعتیاد در این رده سنی است. آیا فرزند شما آموخته چطور خشمش را بدون آسیب زدن به کسی یا چیزی کنترل کند؟
این خصوصیت و خلق و خو باعث میشود که نوجوان جذب گروهایی از هم سن و سالانشان شود که درگیر مشکلات زیادی از جمله بزهکاری و مصرف مواد هستند.
پرخاشگری از عوامل اعتیاد در نوجوانان
خجالتی بودن یا نداشتن مهارت نه گفتن:
آیا فرزند شما میتواند در جمع دوستان وقتی به او مخدر تعارف شد “نه” بگوید؟ آیا آنقدر خجالتی است که جرات نه گفتن ندارد؟ جرات نه گفتن از مهمترین مهارت های زندگی است که باید به فرندتان آموزش داده باشید.
نداشتن مهارت نه گفتن از عوامل مصرف مخدرها در نوجوانان
سن بحرانی:
16 تا 24 سالگی از سنین پرخطری برای نوجوانان و جوانان محسوب میشود. والدین در این سنین باید بیشتر مراقب فرزندان خود باشند. بسیاری از مراجعین کلینیک ترک اعتیاد شبانه روزی آکسون نیز در همین رده سنی قرار دارند و این زنگ خطری برای والدین است، بهتر است والدین اطلاعات خود را درباره پیشگیری از اعتیاد بالا ببرند، به همین جهت ما در مقاله نقش خانواده در پیشگیری از اعتیاد به صورت کامل به برسی این موضوع پرداختیم.
شخصیت های خاص:
بعضی از شخصیت ها بیشتر در خطر اعتیاد هستند. مثلا افرادی که اعتماد به نفس پاینی دارند و برای جبران کمبودهای خود به مصرف مواد مخدر روی می آورند یا برعکس افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند و تصور میکنند هیچ وابستگی به مواد اعتیاد آور پیدا نمیکنند. این شخصیت ها بیشتر در خطر ابتلا به بیماری اعتیاد هستند.
مشکلات جسمانی:
افرادی که فقط به دلیل تسکین درد از مخدرها استفاده میکنند، در معرض وابستگی به مواد مخدر قرار دارند، این در حالی است که پزشکان میتوانند با تجویز مسکن مناسب به کنترل درد فرد کمک کنند.
تسکین درد، کنترل دیابت یا فشار خون از عواملی است که باعث میشود افراد به سمت مصرف مواد مخدر روی آورند، ترک مخدرها مانند ترک تریاک، ترک هروئین، ترک متادون ، ترک شیشه ، ترک کراک بسیار دشوار بوده. بنابراین بهتر است برای تکسین درد و کنترل بیماری با پزشک متخصص مشورت شود.
عدم آگاهی از خطرات و مضرات مصرف مواد مخدر:
یکی از دلایل مصرف مواد مخدر عدم اطلاع از اعتیاد آور بودن آن مواد یا عوارض مضر مخدر هاست. در صورتی که اگر افراد از عوارض آن مطلع باشند هرگز به سمت مصرف مواد مخدر نمیروند.
عدم آگاهی ازعوارض مصرف مواد اعتیاد آور
نگرش مثبت به مخدرها
اطلاعات اشتباه باعث میشود نوجوانان نگرش مثبتی نسبت به اعتیاد داشته باشند و حتی به مصرف مواد مخدر روی بیاورند. در مقاله باورهای غلط درباره اعتیاد به چند مورد از این باورها و نگرش های غلط نسبت به مواد مخدر و اعتیاد اشاره کردیم برخی از این باورهای اشتباه میتوانند آسیب هایی جبرا ناپذیری به شخص و جامعه وارد کنند.
شغلهای خاص:
برخی از مشاغل شغلی به دلیلی که دارای فعالیت های جسمی سنگین و تغییر ساعت خواب و بیداری میباشند، فرد را مستعد مصرف مواد اعتیاد آور میکند.
عوامل خانوادگی
شاید خانواده ها در همه زمینه ها موفق نباشند، همه ی افراد خانواده یکسانی ندارند، بعضی خانواده ها بی سرپرست یا بد سرپرست هستند این خانواده ها معمولا دارای مشکلات متعددی هستند. حال اگر فردی از اعضای خانواده درگیر اعتیاد باشد،باعث متشنج شدن بیشتر روابط خانوادگی میشود
هرچند این شرایط زمینه ساز و مشکل آفرین است ولی افراد باید بدانند که برای هر مشکلی راه حل منطقی وجود دارد. و بهتراست از خدمات و مشاوره حرفه ای برای بهبود اوضاع کمک بگیرند.
متشنج بودن روابط خانوادگی از عوامل اعتیاد نوجوانان
سخن آخر:
اعتیاد در نوجوانان الزاما به خاطر گروه دوستان نیست و دلایل مختلفی دارد از خلق و خو خود شخص تا ساختار و روابط خانوادگی میتواند در شکل گیری اعتیاد موثر باشد. والدین باید راجع به اعتیاد و مواد مخدر با فرزندان خود صحبت کنند و آنها را از خطرات این مسیر آگاه کنند و در صورت لزوم با مراجعه به مراکز ترک اعتیاد هرچه زودتر به درمان اعتیاد فرزند یا اعضای خانواده خود اقدام کنند تا دچار آسیب استفاده مستمر از مواد مخدر نشوند و هرچه سریعتر به سلامت کامل برسند.
کلینیک ترک اعتیاد آکسون با مجوز رسمی از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برای درمان افراد درگیر سوء مصرف مواد مخدر، بیتردید یکی از بهترینمراکز ترک اعتیاد تهران است که به صورت حرفهای و تخصصی و با آخرین متدهای درمان اعتیاد به فعالیت مشغول است. درمان سرپایی اعتیاد و سم زدایی (به شیوه اصولی و استاندارد) در بخش درمان جسمانی و همکاری با روانشناسان و روانپزشکان متخصص ترک اعتیاد از مهم ترین خدمات در بخش روان درمانی مرکز ترک اعتیاد آکسون است. برای اطلاع از خدمات کلینیک آکسون با مشاورین ما تماسبگیرید.