تاثیر مواد اعتیادآور روی مغز

فهرست مطالب

Toggle

مرکز ترک اعتیاد آکسون ، کلینیک ترک اعتیاد آکسون :مواد اعتیادآور روی تمامی ارگان‌های بدن تاثیر خاص خود را می‎‌گذارند در مقاله عوارض مصرف مواد مخدر درباره خطرات مصرف این مواد صحبت کردیم. شاید بتوان گفت مغز جزء اولین ارگان‌های است که تحت تاثیر این مواد قرار می‌گیرد و باعث دگرگونی حال مصرف کننده می‌شود. اما این تأثیرات چیست و چرا مصرف کنندگان تمایل به مصرف چندباره این مواد دارند؟

در این مقاله، نحوه عملکرد مغز در مواجه با این مواد را بررسی می‌کنیم.

آشنایی با مغز و عملکرد آن

مغز مهم‌ترین و پیچیده‌ترین عضو بدن انسان است. این عضو یک و نیم کیلویی مرکز همه فعالیت‌های انسان است. در هر تصمیمی که می‌گیرد یا هر کاری که انجام می‌دهد مانند لذت بردن از غذا، نفس کشیدن، خلق اثر هنری و … این مغز است که فرمان لازم را می‌دهد.

همچنین مغز فعالیت‌های انسان را تنطیم و عملکردش را ارزیابی می‌کند و از طرفی به احساسات و افکارش شکل می‌دهد. این عضو پیچیده اجزای مختلفی دارد که در ادامه با مهم‌ترین آنها آشنا می‌شویم.

مغز

ریشه نخاع:

مسئول فعالیت‌هایی اصلی و حیاتی بدن مانند تنفس، خواب و ضربان قلب است.

سیستم لیمبیک:

مسئول کنترل لذت جویی مغز است. در حقیقت قسمت‌های مختلف مغز که باعث می‌شود انسان احساس لذت کند را کنترل می‌کند، احساس لذت انسان را قادر می‌سازد تا فعالیت‌هایی که برای بقا و ادامه حیات مانند غذا خوردن نیاز دارد را تنظیم کند.

قسمت لیمبیک احساسات منفی و مثبت ما را ارزیابی می‌کند و حتی همین ناحیه از مغز است که بعد از مصرف مواد اعتیادآور فعال می‌شود و خاصیت روان‌گردان بودن بسیاری از این مواد را نشان می‌دهد.

قشر مغز یا کورتکس:

کورتکس مرکز تفکر و اندیشه است، قشر مغز به انسان امکان تفکر، پیدا کردن راه‌حل برای مشکلات و قدرت تصمیم‌گیری را می‌دهد. در حقیقت با پردازش اطلاعاتی که از حس‌های مختلف دریافت کرده انسان را قادر به شنیدن، تشخیص و طعم‌های مختلف میکند.

این سه قسمت مهم‌ترین اجزای مغز هستند که انسان به کمک آنها فعالیت‌ های روزانه را انجام می‌دهد. مصرف مواد اعتیادآور تاثیر زیادی روی این اجزای مغز دارد و حتی می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به مغز انسان وارد کند و فعالیت‌های روزمره را تحت تاثیر قرار دهد.

مواد اعتیادآور چگونه بر مغز تاثیر می گذارد؟

مواد اعتیادآور بعد از مصرف و ورود به سیستم ارتباطی در عملکرد عادی مغز که دریافت اطلاعات از سلول‌های عصبی و پردازش آنها است اختلال ایجاد می‌کند. ساختار شیمیایی بعضی از این مواد مانند ماری جوانا و هروئین شباهت زیادی به نورون‌ های فرستنده مغز دارد که باعث می‌شود سلول‌های گیرنده مغز فریب‌خورده و اجازه می‌دهند این مواد شیمیایی غیر‌طبیعی وارد سلول عصبی شوند و آن را تحریک کنند.

علی رقم شباهت ساختار شیمیایی این مواد با ساختار شیمیایی مغز، سلول‌های عصبی به‌طور‌ طبیعی تحریک نمی‌شوند و پیام‌های غیر‌عادی در شبکه عصبی مغز جریان پیدا می‌کند. مواد محرکی مثل کوکائین و شیشه باعث می‌شوند تا مغز به میزان زیادی نوررون‌ های فرستنده طبیعی تولید کند تا از گردش عادی این مواد شیمیایی در مغز جلوگیری کند.

نورون های مغز

این موضوع باعث می‌شود تا پیامی بسیار قوی در مغز تولید و کانال‌های ارتباطی مغز مختل شوند. تفاوتی که پیام طبیعی و پیامی که مواد اعتیادآور ایجاد می‌کنند مانند تفاوت صدای زمزمه در گوش است با صدای فریاد کشیدن پشت میکروفون یا صدای زیاد رادیو.

مواد اعتیادآور آسیب‌های جدی به سیستم عصبی و مغز وارد می‌کند حتی یک‌بار مصرف ماده‌ای مانند شیشه می‌تواند صدمات جدی و مادام‌العمری به بدن و مغز فرد وارد کند، بهترین روش پیشگیری عدم مصرف و در صورت وابستگی ترک اعتیاد در یک مرکز ترک اعتیاد معتبر و متعهد است.

مواد اعتیادآور چگونه در مغز انسان احساس سرخوشی و نشئگی ایجاد می‌کند؟

مخدرها و الکل چه به‌صورت مستقیم و چه غیرمستقیم با جاری کردن میزان زیادی دوپامین ، مدار احساس لذت در مغز را هدف قرار می‌دهند. دوپامین نوعی فرستنده عصبی است و مهم‌ترین نقش را در ایجاد لذت و پاداش دارد.

تحریک زیاد این سیستم باعث می‌شود تا انسان از رفتارهای عادی نیز احساس لذت کند. نشئگی که مصرف‌کنندگان به دنبالش هستند به همین صورت در مغز ایجاد می‌شود و مصرف کننده برای تجربه دوباره این احساس این مواد را مصرف می‌کند.

هر زمان که این چرخه لذت و احساس سرخوشی در مغز شکل بگیرد مغز متوجه می‌شود که رویداد مهمی در حال اتفاق افتادن است که بدون توجه و فکر کردن این عمل را نیز باید مانند دیگر فعالیت‌های مهم و ضروری تکرار کند.

ترشح دوپامین در مغز

در نهایت این چرخه فاسد است باعث اعتیاد مصرف‌ کننده می‌شود، متخصصین درمان اعتیاد در بهترین مرکز ترک اعتیاد ، آکسون به خوبی از اثر این سیکل معیوب آگاه هستند و در طول مدت درمان با ارائه خدمات روانشناسی و روانپزشکی به بیمار آموزش می‌دهند که بدون مصرف مواد مخدر هم می‌توانند مثل سابق از فعالیت‌های که انجام می‌دهند لذت ببرند.

سرعت تحریک مغز با روش‌های مختلف مصرف

با توجه به روش مصرف مواد اعتیادآور مدت‌زمان اثرگذاری روی مغز نیز متفاوت است

• ریختن در چشم: بین 3 تا 5 دقیقه
• تدخین: بین 5 تا 8 ثانیه
• تزریق کردن در ماهیچه: بین 3 تا 5 دقیقه
• تزریق کردن در رگ: بین 15 تا 30 دقیقه
• خوردن: بین 20 تا 30 دقیقه

هرکدام از مواد اعتیادآور چه تاثیری بر مغز می گذارد؟

کوکائین

این ماده به هر صورت که مصرف شود وارد جریان خون شده و سپس به مغز می‌رسد که باعث می‌شود مقدار قابل‌توجهی دوپامین در مغز جریان پیدا می‌کند و باعث سرخوشی و احساس سرخوشی درمصرف کننده می‌شود. این ماده بخش اصلی حافظه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در آزمایشی که روی موش‌ها انجام‌شده بود مشخص شد مصرف مداوم کوکائین سلول‌های بخشی از مغز که در تصمیم‌گیری مؤثر هستند را دچار تغییر کرده بود.

مصرف کوکائین

ماری‌جوانا:

وقتی THC موجود در این ماده به مغز برسد، هورمون دوپامین آزاد می‌شود و احساس لذت و سر خوشی به مصرف کننده دست می‌دهد. دوپامین همان ماده‌ای است که بعد از انجام فعالیت‌های لذت‌بخش مانند غذا خوردن یا گوش دادن به موسیقی دلخواه در بدن ما ترشح می‌شود. مصرف‌کننده بعد از استفاده طولانی مدت و اعتیاد به این ماده احساسات خوب را کمتر حس می‌کند، ضمناً مصرف این ماده باعث آهسته شدن عملکرد مغز می‌شود.

الکل

این ماده انتقال‌دهنده‌های عصبی کنترل فکر را تغییر می‌دهد. الکل با متوقف کردن پیام‌رسان‌های محرک، قدرت تفکر را از انسان می‌گیرد و سرعت تنفس و نرخ ضربان قلب را نیز کاهش می‌دهد.

هروئین

در مغز انسان به مورفین تبدیل می‌شود که آرامش زیادی برای مصرف کننده به همراه دارد و درک انسان از درد را تغییر می‌دهد. مصرف کننده بعد از مصرف یا تزریق این ماده احساس سرخوشی زیادی می‌کند. مصرف این ماده صدمات جبران‌ناپذیری به مغز وارد می‌کند.

اکستازی

مصرف این ماده دوپامین، نوراپی‌نفرین و سروتونین را تقویت می‌کند که نقش مهمی در کنترل رفتار دارند. افزایش بیش از حد سروتونین باعث رفتارهای عجیب در مصرف کننده می‌شود.

متأسفانه مصرف این ماده بین جوانان رو به افزایش است،متخصصین ترک اعتیاد بهترین کلینیک ترک اعتیاد ، آکسون همراه به مراجعین خود درباره خطرات مصرف این ماده هشدار می‌دهد زیرا مصرف این ماده چه کم و چه زیاد به مغز آسیب می‌زند و مصرف کنندگان این ماده در یادگیری و حافظه دچار مشکل می‌شوند و بهتر است از مصرف چنین موادی پرهیز کنند.

رفتار‌های عجیب در اثر مصرف اکستازی

قارچ

قارچ نیز مانند روان گردان‌ها عمل می‌کند. ارتباطات جدیدی بین قسمت‌های مختلف برقرار می‌کند و فعالیت همیشگی مغز را تغییر می‌دهد. این تغییرات و اتصالات موجب ترکیب حس‌های مختلفی باهم می‌شود که می‌تواند باعث توهمات خطرناک و یا اضطراب بیش‌ازحد شود.

ادامه مصرف مواد مخدر و الکل چه تاثیری روی مغز دارد؟

همان‌طور که در شروع مقاله اشاره شد تفاوت بین پاداش طبیعی و پاداش در اثر مصرف مواد مخدر و محرک‌ها تفاوت بین زمزمه در گوش و فریاد زدن در میکروفن یا صدای زیاد رادیو است.

وقتی صدایی زیاد رادیو را کم می‌کنیم دیگر این میزان صدا را به خوبی نمی‌شنویم، باوجود مواد شیمیایی غیرطبیعی که با مصرف مواد اعتیاد‌آور وارد سیستم عصبی شدند مغز با ترشح کمتر دوپامین و یا با کاهش گیرنده‌هایی که سیگنال‌ها را دریافت می‌کنند، با مقدار زیاد دوپامین غیرطبیعی سازگار می‌شود و به‌تدریج از میزان دوپامین طبیعی در مغز فردی که مواد مخدر استفاده می‌کند کاسته می‌شود و فرد توانایی تجربه لذت را از دست می‌دهد.

به همین دلیل افرادی از این از مواد استفاده می‌کنند بعد از مدتی دیگر از فعالیت‌های سابق که باعث خوشحالی‌شان می‌شد لذت نمی‌برند و احساس افسردگی و سرخوردگی می‌کنند.

در چنین شرایطی فرد نیاز دارد مرتب از این مواد استفاده کند تا سطح دوپامین مغز را افزایش دهد و حتی بعد از مدتی شخص مجبور است دوز مصرف را نیز بیشتر کند این یک چرخه اشتباه و فاسد است که نتیجه آن اعتیاد به این مواد است.

مصرف زیاد مواد اعتیاد آور

سخن آخر:

در این مقاله تاثیر مواد مخدر و محرک و روان‌گردان‌ها روی مغز را بررسی کردیم. مهم‌تاثیری که این مواد در سیستم عصبی و مغز دارند برهم زدن نظم پاداش یا همان سطح دوپامین است. مغز مصرف کننده دوپامین کمتری ترشح می‌کند و فرد برای اینکه به احساس لذت برسد مجبور به مصرف بیشتر این مواد می‌شود و به تدریج به این مواد اعتیاد پیدا می‌کند، بهترین راه رهایی از این چرخه معیوب ترک این مواد است.

کلینیک ترک اعتیاد شبانه روزی آکسون جزء معدود مراکز ترک اعتیاد با مجوز رسمی از وزرات بهداشت و درمان و آموزش پزشکی است که در زمینه ترک اعتیاد بر پایه علوم روانشناسی و روانپزشکی فعالیت می‌کند تا به بهترین نتیجه که ترک اعتیاد بدون بازگشت است برسد. این مرکز با امکانات و  خدمات سم زدایی و سم زدایی فوق سریع امکانات رفاهی و هتلینگ در فضایی لوکس و آرام بدون شک بهترین گزینه برای انتخاب کلینیک ترک اعتیاد در سراسر ایران است. برای اطلاع از خدمات با مشاورین ما تماس بگیرید.