نیکوتین

مقدمه:
هر ساله تعداد مرگ و میرهایی که به علت مصرف نیکوتین رخ می‌دهد، خیلی بیشتر از مجموع مرگ‌های ناشی از ایدز، الکل، مواد مخدر اعتیاد آور مانند هروئین، شیشه و کراک ، تصادفات، قتل، خودکشی و آتش‌سوزی می‌باشد.

مصرف نیکوتین یا به‌طور کلی دخانیات، اولین عامل قابل پیشگیری مرگ در سراسر دنیا به حساب می‌آید. بنابر طولانی‌ترین تحقیقی که در مورد تأثیر استعمال دخانیات بر روی سلامت انسان انجام گرفته، افرادی که سیگار می‌کشند به طور میانگین ده سال کمتر از افراد غیرسیگاری عمر می‌کنند.
مصرف نیکوتین به‌ویژه سیگار اگرچه نوعی اعتیاد است، اما از شیوع بسیار بالایی برخوردار است. امروزه قلیان و پیپ که از دیگر روش‌های مصرف این مخدر هستند، نیز جایگاه خاصی در میان اقشار مختلف جامعه به‌ویژه جوانان و نوجوانان یافته‌اند. این گرایش‌ها به‌علاوه در دسترس بودن این ماده باعث شده که مضرات مصرف، کم اهمیت‌تر از سایر مواد جلوه داده شده و عوارض آن از دید بسیاری پنهان بماند.
مباحثی که در ادامه مورد بحث قرار می‌گیرد، هشداری است برای نوجوانان و والدین آن‌ها که مصرف نیکوتین علاوه بر آن‌که دریچه‌ای است به سوی مصرف سایر مواد، در جای خود یک تهدید جدی به حساب می‌آید.

اما خبر خوب این است که شما میتوانید با ساده ترین و قطعی ترین روش سیگار را ترک کنید، حتی پس از یک سابقه طولانی به عنوان یک سیگاری!

با کمک مشاورین روانشناسی و روانپزشکی و روانکاوان کلینیک ترک اعتیاد آکسون، به عنوان بهترین کلینیک ترک اعتیاد ایران میتوانید اقدام به ترک نیکوتین کنید، همانطور که می‌دانید اعتیاد به مواد مخدر، علائم روانی و فیزیکی برای شخص به وجود می‌آورد و بهترین راه ترک نیکوتین و سیگار علاوه بر تغییر عادت‌های شخصی و حمایت‌های احساسی، کمک و مشاوره گرفتن از مشاورین و زبده است.

نیکوتین چیست و چگونه به‌دست می‌آید؟

نیکوتین یکی از ۴۰۰۰ ماده شیمیایی موجود در محصولات گیاه تنباکو است که به‌عنوان مهم‌ترین عنصر آن بوده و روی مغز اثر روان‌گردان دارد. نیکوتین در حالت طبیعی، یک مایع بی‌رنگ است که وقتی سوزانده می‌شود، در مجاورت با هوا بوی تنباکو از آن متصاعد می‌شود. گونه‌های متنوعی از گیاه تنباکو یا توتون وجود دارد که کیفیت و مرغوبیت آن‌ها بستگی به میزان نیکوتین دارد، هرچه نیکوتین موجود در آن‌ها کمتر و قند موجود بیشتر باشد، مرغوب‌تر بوده و با کیفیت بهتری می‌سوزد.

امروزه بیشترین سطح زیرکشت تنباکو را کشورهای آسیایی و سپس آمریکای شمالی و بعد اروپا به خود اختصاص می‌دهند. کشورهای کره، نیجریه، مالی، آرژانتین و یونان درصدر کشورهای تولید کننده قرار دارند، برگ تنباکو حاوی نیکوتین است که پس از خشک کردن و عمل تصفیه به اشکال مختلف به بازار عرضه می‌شود. برگ‌هایی که درصد نیکوتین بیشتری دارند، معمولاً به مصارف قلیان یا پیپ می‌رسند.

در صورت مصرف سیگار و نیکوتین چه اتفاقی می‌افتد؟

وقتی توتون و تنباکو استعمال می‌شود، نیکوتین موجود در آن‌ها توسط شش‌ها جذب شده و به سرعت وارد گردش خون می‌گردد و بدین وسیله خود را به مغز رسانده و در تمام بدن منتشر می‌شود. این فرآیند خیلی سریع رخ می‌دهد. درواقع تنها ۱۰ الی ۱۵ ثانیه زمان کافی است که پس از اولین پک به تنباکو، نیکوتین به مغز برسد.

نیکوتین همچنین می‌تواند از طریق غشاء مخاط دهان (وقتی به صورت جویدنی مصرف می‌شود) یا بینی (وقتی به شکل استنشاقی مصرف می‌شود) و یا حتی از طریق پوست (برچسب‌های نیکوتینی) جذب شود.

نیکوتین هم می‌تواند اثر محرک روی بدن داشته باشد و هم اثر کند کننده. بلافاصله بعد از ورود نیکوتین به مغز به دلیل افزایش ناگهانی قند خون و افزایش ضربان قلب، فشار خون و ریتم تنفس، بدن در حالت تحریک قرار می‌گیرد. همچنین این مخدر ، به‌طور غیرمستقیم باعث آزاد سازی دوپامین در سلول‌های مغزی می‌شود که با ایجاد احساس رخوت و لذت رابطه دارد.این واکنش تقریباً در تمام مواد یکسان بوده و عامل اعتیادزایی مواد از جمله این مخدر  نیز به همین اثر آن‌ها برمیگردد. در مقابل، در برخی افراد می‌تواند بسته به سطح برانگیختگی سیستم عصبی فرد مصرف‌کننده و همچنین میزان نیکوتین مصرف شده، تـأثیر کند کننده یا مخدر داشته باشد.

چرا نوجوانان به مصرف نیکوتین روی می‌آورند؟

تقریباً نیمی از کسانی که در دوران دبیرستان سیگار می‌کشند به سیگار کشیدن خود در سال‌های بعد نیز ادامه می‌دهند. همچنین نوجوانانی که سیگار می‌کشند احتمال بیشتری وجود دارد که از الکل و مواد مخدر اعتیاد آور دیگر مانند ماری جوانا، حشیش نیز استفاده کنند.

به گفته پژوهشگران، افرادی که سیگار کشیدن را از نوجوانی آغاز می‌کنند، حتی اگر این عادت خود را ترک کرده باشند، بیشتر از کسانی که در سنین بالاتر به سیگار روی آورده، ولی آن را ترک کرده‌اند، دچار صدمات ژنتیکی می‌شوند.

ترک نیکوتین و سیگار در مرکز ترک اعتیاد آکسون، تحت نظر مشاورین و روانکاوان انجام میگیرد که خود تضمینی بر اثر بخش و موفقیت آمیز بودن برنامه ترک میباشد.

دلایل بسیاری برای شروع مصرف سیگار در نوجوانان وجود دارد. عوامل اجتماعی از جمله تبلیغات کارخانه‌های تولید توتون و تنباکو و مصرف نیکوتین به انحاء مختلف در فیلم‌ها یا توسط شخصیت‌های محبوب جوانان یکی از علل گرایش جوانان به سمت مصرف نیکوتین است.

افرادی که والدین یا خواهر یا برادرهای آنان سیگار می‌کشند و نقش الگو برای این افراد را ایفا می‌کنند، به احتمال بیشتری به سمت مصرف سیگار می‌روند. گروه همسال نیز در این میان نقش مهمی داشته و شاید بیشترین سهم را در ترغیب نوجوانان به سمت مصرف نیکوتین در اشکال مختلف داشته باشد.

امروزه سفره‌خانه‌های سنتی که در آن‌ها قلیان با انواع تنباکوهای میوه‌ای به راحتی در دسترس همگان قرار می‌گیرد، یکی از مکان‌های تفریحی اغلب جوانان را تشکیل می‌دهد. همچنین آن‌قدر که والدین نسبت به کشیدن سیگار در فرزندانشان حساسیت نشان می‌دهند، نسبت به قلیان یا پیپ حساس نیستند. حتی گاهی اوقات آن‌ها را به صورت خانوادگی مورد استعمال قرار می‌دهند که این عوامل می‌تواند نوجوانانی را که آسیب‌پذیری بیشتری در برابر نیکوتین دارند، به این ماده وابسته کند و پس از مدتی مصرف تفریحی قلیان یا پیپ، به مصرف دائمی آن‌ها و یا سیگار تبدیل می‌شود.

نیکوتین چگونه مصرف می‌شود؟

سیگار:

استوانه کاغذی کوچکی معمولاً به طول حدود ۱۰ سانتی‌متر و قطر ۱۰ میلی‌متر است که از برگ‌های بریده یا عمل آمدۀ تنباکو پر می‌شود. سیگار را با پیچیدن تنباکو در کاغذ سیگار که کاغذ نازکی است درست می‌کنند. تفاوت سیگار با سیگار برگ در آن است که سیگار برگ در برگ تنباکو پیچیده می‌شود و فیلتر ندارد. سیگارهای معمولی حدود نه میلی‌گرم و سیگارهای برگ بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم نیکوتین دارند.

پیپ:

وسیله‌ای چوبی یا فلزی است که نخستین بار توسط اروپاییان برای کشیدن تنباکو اختراع شد. هنگامی که پیپ به ایران آمد تغییراتی در آن داده شد و به‌صورت چپق‌های دسته بلند درآمده و با تزئینات مختلف درآمیخت. دود پیپ یا چپق از دود سیگار مضرتر است، چون دود پیپ، قلیایی و دود سیگار، خنثی است، در عین حال سطح تنباکو در توتون پیپ بسیار بالاتر از سیگار است. از طرف دیگر فیلترینگی که در سیگار انجام می‌شود، در پیپ بسیار کمتر انجام می‌شود و دود به‌طور مستقیم‌تر با مخاط دهان و ریه برخورد می‌کند.

قلیان:

وسیله‌ای است که احتمالاً خود ایرانیان آن را ابداع کرده‌اند و از دیرباز آن را برای دود کردن تنباکو به‌کار می‌برند. تنباکویی که به مصرف قلیان می‌رسد، از درصد نیکوتین بالاتری برخوردار است و از نظر کیفیت و مرغوبیت بسیار پایین‌تر از چیزی است که به‌عنوان توتون در داخل سیگار استفاده می‌شود و به‌طور طبیعی دودی هم که ایجاد می‌کند، دارای مواد مضر بیشتری است.

چیزی که اخیراً بیشتر در قلیان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تنباکوهای عطری است، تنباکوهای عطری با افزودن اسانس‌هایی که ایجاد عطرهای مختلف مثل لیمو، پرتغال، سیب، نعنا و … می‌کنند، به‎‌دست می‌آیند. این‌ها مواد شیمیایی هستند که به تنباکو اضافه می‌شوند که به‌طور بالقوه خواص آسیب‌زای خاص خود را دارند. برخی افراد معتقدند که دود قلیان نسبت به دود سیگار ضرر کمتری دارد چون در قلیان دود از داخل آب رد شده و تصفیه می‌شود. درحالی که این‌ها تنها نگرش‌های غلطی است که توسط خود مصرف‌کنندگان یا توزیع‌کنندگان این ماده رواج یافته و اساس علمی ندارد.

نیکوتین چه مدت در بدن مصرف‌کننده باقی می‌ماند؟

نیمه عمر نیکوتین در بدن یک ساعت می‌باشد، بدین مفهوم که پس از سپری شدن شش ساعت از کشیدن سیگار تنها در حدود ۰/۰۳۱ میلی‌گرم از یک میلی‌گرم نیکوتین جذب شده در بدن باقی خواهد ماند.

نیکوتین از طرق زیر از بدن خارج می‌شود:

1 درصدی از نیکوتین توسط آنزیم‌های کبدی تجزیه می‌شود.

 

2 نیکوتین در شش‌ها متابولیزه شده و به کوتینین و اکسید نیکوتین تبدیل می‌شود.

 

3 کوتینین و دیگر مواد باقی ماندۀ نیکوتین نیز توسط کلیه‌ها تصفیه شده و از طریق ادرار دفع می‌شوند.

 

اما نیمه عمر کوتینین تولید شده ۲۴ ساعت می‌باشد، بنابراین با آزمایش ادرار در این مدت می‌توان تشخیص داد که فرد اخیراً سیگار کشیده یا خیر. به همین دلیل اگر افراد سیگاری، مصرف سیگار را متوقف کنند، بعد از ۲۴ ساعت که اثرات نیکوتین به کلی از بدن آن‌ها خارج می‌شود، علائم محرومیت از نیکوتین را نشان می‌دهند.

چگونه می‌توان تشخیص داد که فردی نیکوتین مصرف می‌کند؟

از نظر رفتاری، اثرات تحریکی نیکوتین موجب بهبود توجه، یادگیری، زمان واکنش و توانایی حل مسئله می‌شود. استفاده کنندگان توتون همچنین گزارش می‌کنند که کشیدن سیگار موجب بالا رفتن خلق، کاهش تنش و کم شدن احساس‌های افسردگی می‌شود.

اما این احساسات خوشایند دوام زیادی نداشته و خیلی زود جای خود را به افسردگی، خستگی و خواب‌آلودگی می‌دهند که فرد را مجبور می‌کند دوباره به مصرف سیگار بپردازد.

این افراد ناچارند روزی چند بار در صدد تهیه و مصرف سیگار برآیند و معمولاً اوایل روز و حتی گاهی قبل از خوردن صبحانه اقدام به کشیدن سیگار می‌کنند. در صورتی که فردی به نیکوتین وابسته شده باشد،باید حتماً طی ۲۴ ساعت به مصرف این ماده بپردازد، در غیر این صورت علائم محرومیت در وی بروز خواهند کرد. پرخاشگری، خصومت و خشم در او افزایش یافته و میزان همکاری اجتماعی او کاهش می‌یابد. همچنین ممکن است عملکرد شناختی و هماهنگی روانی حرکتی از جمله صحبت کردن یکپارچه در آن‌ها مختل شود.

اثرات کوتاه‌مدت مصرف نیکوتین کدامند؟

نیکوتین یک ماده شیمیایی بسیار سمی است. دوز ۶۰ میلی‌گرمی آن می‌تواند موجب مرگ یک شخص بالغ در نتیجۀ تضعیف تنفس وی شود. با یک سیگار معمولی، نیم تا دو میلی‌گرم نیکوتین وارد بدن می‌شود. زمانی که دود نیکوتین استنشاق می‌شود، فرد در حال بلعیدن دسته‌ای از مواد شیمیایی است که به اکثر ارگان‌های حیاتی بدن او نفوذ خواهند کرد. گاهی اوقات فرد در اثر زیاده‌روی در مصرف نیکوتین به مسمومیت با این ماده دچار می‌شود که علائم آن عبارتند از:

تهوع
استفراغ
آب‌ریزش از دهان
رنگ‌پریدگی
اسهال
سرگیجه
سردرد
افزایش فشار خون
لرزش و عرق سرد

مسمومیت همچنین با ناتوانی برای تمرکز، گیجی و اختلالات حسی همراه است علاوه بر این نیکوتین، چرخه خواب را مختل کرده و کاهش میزان خواب عمیق در فرد، منجر به بیدارشدن‌های مکرر در طول شب و احساس خستگی در طول روز می‌شود.

اگر تصمیم بر ترک نیکوتین یا سیگار دارید بهتر است همین حالا با مشاورین ما تماس بگیرید تا با اراده قوی شما و دانش و تخصص مشاورین ما در کوتاه ترین مدت مصرف سیگار را بطور کلی کنار بزارید.

اثرات بلند مدت مصرف نیکوتین کدامند؟

مصرف مزمن نیکوتین عامل قطعی یا احتمالی تقریباً ۲۵ نوع بیماری است و حتی سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که تـأثیر واقعی آن بر سلامت مردم جهان هنوز به‌درستی ارزیابی نشده است.

سرطان:

مطالعات نشان داده است که خطر مرگ در اثر ابتلا به سرطان ریه در مورد مردان سیگاری ۲۲ بار و در مورد زنان سیگاری ۱۲ بیش از افراد غیرسیگاری است. مصرف سیگار همچنین خطر سرطان دهان، رحم، کبد، کلیه، مثانه، معده، لوزالمعده و خون را افزایش می‌دهد.

استفاده طولانی از قلیان و پیپ نیر سبب شیوع سرطان دهان و حلق می‌شود، مصرف نیکوتین با خطر ابتلا به سرطان سینه نیز رابطه دارد. شیوع این سرطان در میان زنانی که سیگار می‌کشند، تقریباً ۳۰ درصد بیش از کسانی است که هرگز سیگار نکشیده‌اند. همچنین زنانی که قبل از ۲۰ سالگی و یا حداقل پنج سال قبل از اولین بارداری سیگار کشیدن را آغاز می‌کنند، بیش از سایر افراد در معرض خطر سرطان سینه قرار دارند

قلب:

استعمال دخانیات باعث افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. احتمال حمله قلبی در افراد سیگاری به‌ویژه در فاصله سنی ۳۰ تا ۵۰ سالگی، پنج برابر افراد غیرسیگاری است. مونوکسیدکربن موجود در دود سیگار اکسیژن را از قلب و سایر اعضای حیاتی می‌دزدد و باعث سخت‌تر شدن سرخرگ‌ها می‌شود که ممکن است در نهایت به گرفتگی و نرسیدن جریان خون به قلب منجر شود و حمله قلبی را به دنبال داشته باشد.

 شش‌ها و راه‌های تنفسی:

سیگار علت ۸۷ درصد تمام موارد سرطان ریه می‌باشد. سیگاری‌ها هشت برابر بیشتر از غیر سیگاری‌ها در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار دارند. همچنین سیگار علت اصلی سایر بیماری‌های ریوی مانند برونشیت مزمن و آمفیزم می‌باشد.

وضعیت ظاهری:

مواد شیمیایی موجود در دود سیگار می‌توانند پوست را خشک و ملتهب کرده و ایجاد چین و چروک را تسریع کنند. سیگار کشیدن همچنین انگشت‌ها، ناخن‌ها و دندان‌ها را زرد رنگ می‌کند.

سایر بیماری‌ها:

نیکوتین عمده‌ترین اثر خود را بر مغز اعمال می‌کند. این ماده اثرات قیزیکی و تغییرات خلقی در مغز ایجاد می‌کند که به‌صورت موقت لذت‌آور بوده و این اثرات باعث تقویت تداوم مصرف آن می‌شود. نیکوتین باعث افزایش آزادسازی یک ماده شیمیایی در مغز به‌نام دوپامین می‌شود که باعث می‌شود فرد احساس خوبی داشته باشد. افزایش دوپامین قسمتی از روند اعتیاد است. مصرف مکرر نیکوتین باعث می‌شود بدن نسبت به این ماده تحمل پیدا کند، یعنی هربار فرد باید میزان بیشتری نیکوتین مصرف کند تا به همان احساسات خوشایند قبلی دست یابد.

نیکوتین به سرعت در بدن سوخت و ساز شده و از بین می‌رود و هر چه میزان تحمل فرد نسبت به این ماده بیشتر شده باشد، این فرآیند در زمان کمتری رخ می‌دهد، به همین دلیل است که برخی افراد سیگاری تنها بعد از گذشت چند دقیقه از کشیدن سیگار، دوباره سیگار دیگری روشن می‌کنند. جلوه دیگر از پیدایش حالت تحمل و وابستگی در افراد سیگاری آن است که اغلب آن‌ها گزارش می‌کنند که اولین سیگار در صبح، قوی‌تر و لذت‌بخش‌تر است. چون در طول شب نیکوتین در بدن از بین رفته و به میزان کمی از این ماده واکنش قوی نشان می‌دهد. اما با گذشت زمان در طول روز، میزان تحمل بدن افزایش یافته و سیگارهای بعدی اثر مطلوب کمتری برای مصرف‌کننده خواهند داشت.

والدین در پیشگیری از سوء‌مصرف نیکوتین در نوجوانان چه نقشی دارند؟

بهترین راه پیشگیری از اعتیاد ، خانواده است. اساسی ترین راه وابستگی به نیکوتین در نوجوانان، مصرف نکردن این ماده توسط والدین می‌باشد. سیگار نکشیدن فرزندانتان، در درجه اول، وابسته به سیگار نکشیدن خود شماست. والدین سیگاری اگر زمانی که کودکانشان کم‌سن‌تر هستند سیگار را ترک کنند، احتمال این‌که فرزندانشان سیگاری شود کمتر است.

همانطور که توضیح داده شد، در جامعه ما خانواده اولین و مهم‌ترین محیطی است که فرد در آن رشد می‌کند و تحت تاثیر روابط اجتماعی و احساسی قرار می‌گیرد. بنابراین این والدین هستند که باید شناخت و آگاهی کامل و دقیقی از روش‌های پیشگیری از اعتیاد، سطوح پیشگیری از اعتیاد و برنامه‌ریزی پیشگیری از اعتیاد برای فرزندانشان داشته باشند و این باورها غلط درباره اعتیاد که فرزندان ما به علت تعلق خانوادگی که دارد، از اعتیاد در امان است را نداشته باشند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که خانواده اساس و پایه معضلات و آسیب‌های روانی یا دور نگه داشتن از این آسیب‌ها می‌باشند.

عمل کردن به نکات ذیل می‌تواند شما را در پیشگیری از مصرف سیگار در فرزندانتان یاری نماید:

با فرزندان نوجوان خود صحبت کنید:

از آن‌ها در مورد این‌که آیا دوست سیگاری دارند یا خیر سؤال کنید. احتمال سیگاری شدن آن‌ها وقتی که دوست نزدیک آن‌ها سیگاری باشد بیشتر می‌شود. همچنین بیشتر نوجوانان اولین سیگار خود را با دوست سیگاری خود می‌کشند.

بدانید که فرزندانتان درباره سیگار چه نظری دارند:

بر روی تحقیقات جدیدی تاکید کنید که نشان می‌دهند نوجوانان بعد از سیگار کشیدن متناوب حتی بعد از چند هفته، علائم وابستگی به سیگار را نشان می‌دهند.

به فرزند خود کمک کنید تا در احساسات شخصی خود دقیق شود:

از سؤالات بدون پیش‌داوری استفاده کرده و به فرزندان خود یاد دهید که چگونه می‌توانند با موقعیت‌های سخت کنار بیایند.

 نوجوان خود را تشویق کنید تا از حداکثر انرژی و سلامتی خود لذت ببرد:

به او توضیح دهید که روش‌های زنده و فعال زندگی که در بسیاری از تبلیغات سیگار نشان داده می‌شود در حقیقت بیشتر در مورد افراد غیرسیگاری صدق می‌کند. همچنین کسانی که سیگار می‌کشند بیش از سایر افراد دچار انواع بیماری‌های عفونی و تنفسی می‌شوند.

 به بازتاب‌های اجتماعی توجه کنید:

به نوجوان خود یادآوری کنید که سیگار کشیدن باعث تخریب جلوۀ آن‌ها می‌گردد و روی پوست، مو ، دندان‌ها و … تأثیر می‌گذارد. با نوجوان خود رابطه گرم و صمیمی برقرار کرده و در این دوران پرتلاطم او را کاملاً حمایت کنید.

راه‌کارهای ذیل می‌توانند رهنمون شما در روند ترک سیگار باشند:

انگیزه‌ای را ایجاد کنید که این عمل را هم‌اکنون انجام دهید. ترک نیکوتین را با توجه به احساسات مختلفی که در مورد سیگار کشیدن دارید شروع کنید. دلایلی را که ممکن است دوست داشته باشید سیگار را ادامه دهید و همچنین دلایلی را که ممکن است دوست داشته باشید سیگار را ترک کنید مشخص کنید.

لیستی از موانع و منافع بنویسید و هر زمان به دلایل جدیدی رسیدید آن را نیز یادداشت کنید.

الف) موانع را تشخیص بدهید:

این موانع برای شما واقعیت داشته و ممکن است باعث تاخیر در ترک سیگار شوند. ولی با تشخیص این موانع قبل از این‌که سعی در ترک سیگار کنید شما می‌توانید:

به راه‌هایی فکر کنید که می‌توانید بر این موانع غلبه کنید. حتی ممکن است متوجه شوید که بعضی از این موانع به آن اندازه که ابتدا فکر می‌کردید بزرگ نیستند.

کارهایی را شروع کنید که بر این موانع غلبه کنید؛ برای مثال اگر نگران علائم محرومیت هستید به فکر تهیه جایگزین‌های نیکوتین یا دارو باشید.

مرزهای بدون سیگار تعیین کنید؛ اگر فرد سیگاری دیگری در خانه شما زندگی می‌کند مرزهایی بین خودتان قائل شوید.

ب) منافع را تشخیص دهید:

ترک سیگار به دلایل متعددی تغییر خوبی است. دلایلی که برای شما مهم هستند معین کنید.

به منافع کوتاه مدت (مثل تنفس راحت‌تر، پس‌انداز پول، نداشتن لباس‌های بد بو) و منافع بلند مدت (احتمال کمتر بیماری، افزایش شانس زندگی طولانی، عدم تاثیر دود سیگار روی افرادی که دوستشان دارید) بی‌اندیشید.

لیست شما چه طولانی و چه کوتاه باشد و هر چقدر بهتر بتوانید منافع ترک نیکوتین را مشخص کنید، دلایل شما برای ترک نیکوتین قوی‌تر خواهد شد.

این دلایل انگیزه شما برای ترک سیگار را می‌سازند. این منافع را به‌طور منظم به خودتان یادآوری کنید مخصوصاً زمانی که احساس می‌کنید انگیزه شما در حال کاهش است.

از خودتان تعهد کتبی بگیرید:

روی یک تکه کاغذ انگیزه خود را برای ترک سیگار، تاریخی که آن را کنار خواهید گذاشت و جایزه‌ای برای خودتان در صورتی که موفق به این کار شدید را بنویسید. مطالب را مثل یک قرارداد بنویسید و از خودتان بابت انجام آن تعهد بگیرید. می‌توانید از دیگران (خصوصاً اطرافیانتان) بخواهید که به‌عنوان شاعد پای این برگه را امضا کنند.

حمایت دیگران را جلب کنید:

از کسانی که برگه تعهد را به‌‌عنوان شاهد امضا می‌کنند بخواهید تا شما را برای ترک نیکوتین کمک کنند. برنامه‌ای ترتیب دهید تا به‌طور مرتب با این افراد در تماس باشید و گزارشی از پیشرفت خود را به او بدهید. اگر دوست یا همسر شما یا یکی از اطرافیانتان هم سیگاری هستند یا قلیان می‌کشند بهتر است با هم ترک کنید.

خود را بشناسید:

برای آن‌که موفق به ترک سیگار شوید باید بدانید چه چیزهایی شما را تحریک به سیگار کشیدن می‌کنند. منظور موقعیت‌هایی است که سیگار می‌طلبند و شما را وادار می‌کنند تا یک تخ سیگار را روشن کنید.

مثال‌هایی در این رابطه مثل نوشیدن یک فنجان قهوه، صحبت با تلفن، مشاهده سیگار یا قلیان کشیدن دیگران و ناراحتی است. فهرستی از چیزهایی که شما را تحریک به سیگار کشیدن می‌کنند برای خود تهیه کنید. خصوصاً در هفته اول ترک تا حد ممکن از این عوامل پرهیز کنید.

برنامه‌ای به منظور ترک سیگار برای خود ترتیب دهید.

برای ترک کامل سیگار، روزی را انتخاب کنید که تقریباً استرس نداشته باشید. هرگز زمانی که تحت فشارهای عصبی زیادی هستید و یا در زمان تعطیلات سعی به ترک سیگار نداشته باشید.

برای خود یک تاریخ انتخاب کنید. تاریخ معینی برای آخرین سیگار خود تعیین کنید. این تاریخ را به اعضای خانواده خود و دوستان اعلام کرده و از آن‌ها بخواهید شما را حمایت کنند.

تمرین کنید بدون آن‌که نیازی به سیگار کشیدن داشته باشید با فشارهای عصبی مقابله کنید.

هر آن‌چه در مورد سیگار کشیدن برای شما عادی شده است تغییر دهید. مثلاً سیگار خود را در جای دیگر قرار دهید.

فهرستی از علاقمندی خود و لیستی هم از دلایل علاقمندی خود به سیگار کشیدن را تهیه نمایید و راه‌هایی برای مقابله با وسوسه سیگار کشیدن، پیدا کنید و از خانواده و دوستانتان هم بخواهید شما را یاری کنند.

همه سیگارها، کبریت‌ها، فندک‌ها و جاسیگاری‌ها را دور بریزید.

کارهایی انجام دهید که از آن‌ها لذت می‌برید. مثلاً به پیاده‌روی بروید یا دوچرخه سواری کنید.

برای خود یک قلک تهیه کرده و پولی را که قرار بوده است با آن سیگار بخرید در آن بریزید.

زمان خود را با کسانی سپری کنید که سیگاری نیستند.

سعی کنید نگرش مثبتی نسبت به خودتان ایجاد کنید. یک یا دو جمله بسازید و روزانه برای تشویق خود تکرار کنید مثل (من می‌توانم این کار را بکنم یا ادامه بده)

به‌طور منظم غذا بخورید. اگر زمانی احساس کردید که باید سیگار بکشید گمان کنید گرسنه هستید و چیزی بخورید. اگر بداخلاق شدید صبور باشید، ترک سیگار سخت است.

احساس خستگی و اضطراب امری طبیعی است. این امر به‌دلیل آن است که مغز شما می‌خواهد با شرایط عدم حضور نیکوتین سازگار شود.

شب‌ها منظم و خوب بخوابید تا ببینید احساس سرزندگی و هشیاری در طول روز خواهید داشت.

اگر شما منصرف شدید و باز سیگار کشیدید مأیوس نشوید. به‌طور میانگین هر فردی هفت بار برای ترک سیگار اقدام می‌کند. ترک سیگار نیاز به تمرین و ممارست دارد.

ترک سیگار ، ترک نیکوتین کار دشواری است، اما برای بهتر کردن شرایط ترک باید از مشاورین و متخصصین این زمینه کمک بگیرید، مشاورین مرکز ترک اعتیاد آکسون آماده ارائه خدمات مشاوره و درمانی در زمینه ترک نیکوتین به شما عزیزان هستند.

خودباوری داشته باشید:

ممکن است شما اعتماد کمی به قدرت خود برای ترک سیگار داشته باشید و شاید بارها برای این‌کار تلاش کرده و شکست خورده‌اید. در این صورت سعی کنید دیدگاه خود را عوض کنید. به‌جای فکر کردن به ترک سیگار به‌عنوان یک مانع بزرگ غیرقابل عبور روی جزئیات تمرکز کنید. موقعیت‌های خاصی را که در هر روز می‌توانند به کوشش‌های شما برای ترک کمک کرده یا صدمه بزنند تعیین کنید. موقعیت‌هایی که در آن‌ها برای ترک نیکوتین کاملاً اعتماد به‌نفس دارید مشخص کنید. متوجه خواهید شد که موقعیت‌های بسیاری وجود دارد که شما هم‌اکنون می‌توانید در آن موقعیت‌ها سیگار نکشید.

ناامید نشوید:

کشیدن یک یا دو نخ سیگار در مدت ترک بدین معنی نیست که نمی‌توانید سیگار را ترک کنید. این لغزش‌ها برای بسیاری از کسانی که سیگار را به‌طور موفق ترک کرده‌اند اتفاق می‌افتد.

از لغزش‌هایتان درس بگیرید:

چه چیزی باعث شد تا این سیگار را روشن کنید؟ آیا این اتفاق در حال رانندگی از محل کار به منزل افتاد؟ در میهمانی بود؟ دوستی به شما تعارف کرد؟ به حوادث آن روز فکر کنید تا به علل این لغزش پی ببرید.

از نو شروع کنید:

حال با شناختن این محرک جدید عهدی با خود ببندید که در برخورد با این موضوع چه می‌کنید. متن عهدنامه‌ای را که با حامی خود بسته‌اید دوباره تجدید کنید و به خود نشان دهید که چقدر در ترک این عادت جدی هستید.

از درمان‌های تکمیلی و جایگزین مثل رفتار درمانی یا تمرین‌های آرامش‌دهی کمک بگیرید.

آیا می‌توان مصرف نیکوتین را ترک نمود؟

ترک نیکوتین حتی در کسانی که مصرف سنگین و مداوم این ماده را دارند، همواره امکان‌پذیر است. هر چند خطرات بهداشتی کشیدن سیگار با گذر زمان افزایش می‌یابد، ترک سیگار می‌تواند قطع نظر از سن بیمار، یا دوره اعتیاد به آن، فوایدی به همراه داشته باشد.

حتی اگر شما سال‌ها سیگار کشیده‌اید ترک سیگار منجر به بروز تفاوت‌هایی با شرایط فعلی شما خواهد شد. بو و مزه غذاها برای شما خوشایندتر خواهد شد، بوی نفس شما بهتر می‌شود، از همان روز اول تاثیر ترک سیگار بر چهره خود را مشاهده خواهید کرد و همچنین:

در طی ۲۰ دقیقه: فشار خون و تعداد ضربان قلب شما کاهش می‌یابد

در طی هشت ساعت: سطح اکسیژن و مونواکسید در خون به حد طبیعی خود بازمی‌گردد.

در طی یک روز: احتمال بروز سکته قلبی کاهش می‌یابد.

در طی دو روز: انتهای اعصاب بازسازی شده و حس بویایی و چشایی تقویت می‌شود.

 در طی دو هفته: جریان خون بهبود یافته و عملکر ریه‌ها افزایش می‌یابد.

در طی ۹-۱ ماه: سرفه، احتقان سینوس‌ها، خستگی و تنگی نفس کاهش می‌یابد.

 در طی ۱ سال: احتمال بروز سکته قلبی دقیقاً نصف می‌شود.

در طی پنج سال: میزان بروز سکته مغزی نیز به اندازه افراد غیر سیگاری می‌شود.

در طی ۱۰ سال: احتمال مرگ به علت بروز سرطان ریه به اندازه نصف افراد سیگاری می‌شود.

در طی ۱۵ سال: شانس بروز بیماری‌های عروق قلبی و مرگ ناشی از آن به اندازه افرادی می‌شود که هرگز سیگار نکشیده‌اند.

ترک نیکوتین یا سیگار، حتی در سن ۶۰ سالگی، می‌تواند میانگین عمر فرد را تا سه سال افزایش دهد. این در حالی است که اگر فرد در سن ۳۰ سالگی کشیدن سیگار را ترک کند دیگر با خطری در این رابطه مواجه نخواهد بود.

اگر فردی بخواهد مصرف نیکوتین را ترک کند، چه باید بکند؟

مهم نیست که چه مدت سیگاری بوده‌اید؛ با ترک نیکوتین می‌توانید از صدمه رساندن بیشتر به تندرستی خود جلوگیری کنید. اگر در ترک سیگار به راهنمایی نیاز دارید، از متخصصین و مشاوران کلینیک ترک اعتیاد آکسون کمک بخواهید.

بهترین درمان برای کمک به ترک نیکوتین و سیگار بر مبنای حمایت روحی، به علاوۀ داروها و مشاوره گرفتن در این زمینه است.

زمانی که سیگار را ترک می‌کنید ممکن است دچار علائم محرومیت از نیکوتین شوید چرا که بدن شما به دوزهای بالا و منظم نیکوتین عادت کرده است. بنابراین زمانی که نیکوتین وارد بدن نشود باعث ایجاد علائم خواهد شد. استفاده از داروها به میزان قابل توجهی علائم محرومیت را کم می‌کند.

داروهای مؤثر برای ترک سیگار در دو گروه طبقه‌یندی می‌شوند که شامل داروهای جایگزین نیکوتینی و داروهای غیر نیکوتینی هستند و استفاده از این نوع داروها معمولاً شانس ترک سیگار را دو برابر می‌کند. با این وجود مهم است که بدانید چطور باید با علائم محرومیت برخورد کنید.

معمولاً علائم محرومیت در طی سه تا هفت روز بعد از ترک سیگار به اوج خود می‌رسند و ممکن است طی چند هفته فروکش نمایند. در برخی افراد این علائم ممکن است ماه‌ها به‌طول بی‌انجامد. مهم‌ترین عاملی که باعث شکست افراد در ترک نیکوتین می‌شود تمایل شدید آن‌ها برای مصرف مجدد است.

این حالت بسته به میزان وابستگی به نیکوتین در افراد ممکن است شش ماه یا بیشتر دوام داشته باشد. دربرخی افراد لمس کردن سیگار، بوی سیگار یا حتی دیدن آن خوشایند است و همچنین از نحوه تهیه سیگار، بازی با آن و روشن کردن آن لذت می‌برند. این افراد مسلماً با مشکلات بیشتری برای ترک روبه‌‌رو خواهند بود و تمایل برای مصرف و لغزش در دوره ترک در آن‌ها بیشتر است. شما می‌توانید با مراجعه حضوری با متخصصین ما، از خدمات ترک نیکوتین، مرکز ترک اعتیاد آکسون از تمام عناصر توقف سیگار کشیدن مطلع شوید و کلیه درمان‌های دارویی و روانشناختی را فرا بگیرید.

درباره ی کلینیک ترک اعتیاد آکسون:

کلینیک ترک اعتیاد شبانه‌روزی آکسون در تهران با مجوز رسمی از وزارت بهداشت برای بستری و درمان بیماران اعتیاد ، از بهترین و مجهزترین مراکز درمان اعتیاد در کشور می‌باشد. کلینیک آکسون از معدود مراکزی است که سیر درمان را زیر نظر روانپزشک و روانشناس در کنار سایر کادر درمانی متخصص خود انجام می‌دهد. در این مرکز از روش‌های جایگزین درمانی و نگهدارنده مانند متادون درمانی برای ترک اعتیاد استفاده نمی‌شود. روش درمانی مرکز ترک اعتیاد آکسون، حذف کامل ماده اعتیاد آور از بدن بیمار می باشد، و بیماران را به ماده اعتیاد آور دیگر وابسته نمی‌کنیم. از جمله ویژه‌گی‌های بارز این مرکز این است که معتقدیم مهم‌ترین بخش از مراحل درمانی بیمار، بعد از ترخیص وی و بهبودی فیزیکی آن صورت می‌گیرد. ما پس از ترخصیص،  خدمات درمانی خود را به صورت جلسات خصوصی، خانوادگی و یا گروه درمانی به بیمار و خانواده وی ارائه می‌دهیم. سیر درمان در کلینیک آکسون پس از سم زدایی و درمان فیزیکی با خدمات روانکاوی و روان شناختی اعتیاد ادامه پیدا می کند.