کلینیک ترک اعتیاد ، مرکز ترک اعتیاد آکسون: جدای از مضرات مصرف سیگار از وابستگی روانی گرفته تا بالا رفتن خطر ابتلا به انواع سرطان، در مقاله‌ باورهای غلط در باره اعتیاد اشاره کردیم که ارتباط نزدیکی بین سیگار و اعتیاد وجود دارد.
بسیاری از معتادین در شروع سیگار مصرف می‌کردند و کم کم به سمت مخدرهای دیگر کشیده شدند. بسیاری از مراجع کنندگان به کلینیک ترک اعتیاد آکسون جدای از اعتیاد به مخدرها، سیگار هم مصرف می‌کنند. پس ارتباط نزدیکی بین سیگار و اعتیاد وجود دارد. اما بسیاری بر این باورند که عادت به سیگار کشیدن، اعتیاد نیست اما چقدر این باور صحیح است؟

مقدمه
امروزه مصرف سیگار که به نوعی اعتیاد به حساب می‌آید، جایگاه خاصی در میان اقشار جامعه پیدا کرده و از شیوع بالایی برخوردار است.

اکثر افراد بر این باورند که سیگار به آنها آرامش، شادی، اعتماد به نفس، تمرکز حواس می‌دهد در حالی که جدای از لطمه زدن به بدن و آسیب رساندن به اعضای داخلی، از لحاظ ظاهری مانند بوی بد دهان، دندان‌های زرد و لباس سوخته از مضرات مصرف سیگار است.

بسیاری از افراد ترک سیگار را معجزه می‌دانند و فکر می‌کنند به صورت ارادی کار دشواری است. مهم نیست چه مدت سیگاری بوده‌اید، با ترک سیگار می‌توانید از صدمه زدن بیشتر به خودتان جلوگیری نمایید. بهترین راه برای ترک اعتیاد، مشورت با یک مشاور متخصص جهت حمایت آسیب‌های روانی و افسردگی پس از ترک سیگار است. مرکز ترک اعتیاد آکسون ، همیشه به درمان شدگان و سایر مراجعین درباره عواقب مصرف سیگار هشدارهای لازم را می‌دهد.

تاریخچه سیگار:

در قرن بیستم و عصر حاضر سیگار کشیدن رایج‌ترین شیوه مصرف تنباکو بود و هست. پس از جنگ داخلی، تغییر مشی از مصرف تنباکوی جویدنی، ناس و پیپ به سمت سیگار، تغییر زیادی در صنعت تولید و مصرف تنباکو ایجاد کرد. نخستین سیگارها در قرن هفدهم ساخته شدند.

این سیگارها در غلاف ذرت پیچیده می‌شدند. پس از جنگ داخلی، شرکت “دوک و شرکا” واقع در “دورهام” از نخستین شرکت‌هایی بود که سیگار را به طور انبوه تولید کرد. این تولیدکننده تنباکو، محصولات دیگر تنباکو را نیز تولید می‌کرد. شرکت در سال 1879 بسته‌بندی سیگار را آغاز کرد. شرکت دوک به عنوان “پدر” صنعت مدرن تنباکو شناخته شده است. این شرکت از آن زمان تا کنون بر اقتصاد آمریکا تسلط داشته است.

تا اواخر دهه 20، هنوز مشخص نبود کدام روش استفاده از تنباکو بیشتر رایج است؛ اما اواخر دهه 30 و دهه 40، سیگار گسترده‌ترین و رایج‌ترین شکل محصول ساخته شده از تنباکو میان آمریکاییان بود.

مزرعه تنباکو

منظور از سیگار سالم چیست؟

سیگار سالم، سیگاری است که به شیوه‌ای اصلاح و تغییر یافته که مقدار نیکوتین و تاری (قطران) را که به بدن وارد می‌کند، به طور معناداری کاهش داده است. این کاهش به این منظور است که استفاده از سیگار سالم‌تر گردد. این اصلاحات شامل فیلترها و نیز تغییرات شیمیایی تنباکو است.
در واقع، با وجود تبلیغات برای سالم‌تر بودن سیگار، فیلتر سیگار سبب سالم‌تر شدن دود آن نشده است. فیلترها، سیگارهای با مقدار نیکوتین و تار پایین و سیگارهای نعناع دار نسبت به سیگارهای بدون فیلتر، حاوی تنباکوی معمولی سالم‌تر نیستند.
در تلاشی برای از بین بردن ترس سیگاری‌ها نسبت به تأثیرات زیان‌آور آن، شرکت‌های تنباکو اول سیگارهای فیلتردار و سپس سیگارهای با مقدار نیکوتین و تار کم (به نام سیگارهای سبک) و سیگارهای نعناع‌دار را به عموم معرفی کردند. ماشین‌هایی میزان نیکوتین و تارموجود در دود تنباکو را اندازه‌گیری می‌کردند، بدون این‌که در نحوه فروبردن دود توسط سیگاری‌ها اطلاعاتی ارائه دهند، این در حالی بود که نحوه دود کردن سیگاری‌ها به واسطه این اصلاحات تغییر کرده بود.
به این معنی که چون طعم تنباکو ملایم‌تر شده و مقدار نیکوتین آن نیز کم شده بود، آنها دود را به طورعمیق‌تر فرو می‌بردند. میبینیم که این تبلیغات چیزی جز تقلب و کلاه‌برداری نبوده است؛ زیرا حس اشتباهی از امنیت را به مشتریان داده بود.

سیگار سالم

منظور از جمله “تنباکو یک ماده مخدر دروازه‌ای است” چیست؟

یک دروازه‌، محل ورود به یک منطقه جدید و معمولاً کشف نشده است. با توجه به حوزه مواد مخدر، یک ماده مخدر دروازه‌ای، دارویی است که امکان استفاده از مواد مخدر دیگر، افزون بر ماده اول را فراهم می‌کند.

همچنین ماده‌ای است که فرد دوست دارد آن را با مواد اعتیاد آور دیگر ترکیب کند. مثل نوشیدن الکل و قهوه، همراه با دود کردن سیگار. تنباکو اغلب ماده مخدر اول است که توسط جوانان استفاده می‌شود. این افراد پس از تجربه مثبتی که دریافت کردند، به فرایند زنجیری تجربه کردن و استفاده از مواد دیگر وارد می‌شوند. مواد مخدر دیگر؛ الکل، ماری‌ جوانا و گاهی اوقات مواد مخدر خطرناک‌تر مثل کوکائین و هروئین هستند.

با استناد به گزارش پزشکان احتمال استفاده از الکل در نوجوانان 12 – 17 ساله‌ای که اظهار کرده بودند سیگار می‌کشند سه برابر، ماری‌جوانا هشت برابر، و کوکائین 22 برابر نوجوانان غیر‌ سیگاری بود.

بر اساس این گزارش، بزرگ‌سالانی که سیگار می‌کشند نیز  احتمال اینکه در معرض انجام رفتارهای مخاطره‌آمیز قرار بگیرند، بیشتر است. در یک مطالعه که تنباکو و اشتیاق مصرف مواد اعیتاد آور در آن بررسی شد، این نتیجه به دست آمد که بین دود تنباکو و استفاده غیرمجاز از مواد رابطه وجود دارد.

بین شمار سیگاری‌هایی که، یک نفر دود می‌کند و احتمال این‌که این فرد از مواد مخدر غیر مجاز استفاده کند، رابطه وجود دارد؛ چون نیکوتین و مواد دیگری که همان مسیر را در مغز طی می‌کنند، هوس و اشتیاق استفاده از هر ماده مخدری را تقویت می‌کند.

نتایج حاصل از پژوهش‌ها در مورد نوجوانان و مطالعاتی که درباره استفاده نوجوانان از سیگار و دیگر مواد مخدر انجام شد، به طور کاملاً آشکاری نشان می‌دهد که سیگار “یک ماده مخدر دروازه ای” است که می‌تواند سبب مصرف مواد اعتیاد آور دیگر شود.

همانطور در آمارهای ذکر شده خواندیم بین سیگار و اعتیاد ارتباط معنا داری وجود دارد، ما در کلینیک آکسون، بهترین کلینیک ترک اعتیاد تهران شاهد این مسئله هستیم که مصرف سیگار می‌تواند راه را برای مصرف دیگر مخدرها هموار کند. بنابراین به همه مراجعین توصیه می‌کنیم بهتر است هرچه سریع‌تر نسبت به ترک سیگار اقدام کنند.

تنباکو و سیگار، ماده مخدر دروازه‌ای

چگونه بدانم که من به نیکوتین معتاد شده‌ام؟

سبب این حقیقت که وابستگی دارویی جدای از وابستگی روانی است و اینکه اعتیاد به نیکوتین با اعتیاد به هروئین یا کوکائین فرق دارد. بعضی مواقع حتی برای آنهایی که سیگار می‌کشند سخت است تشخیص دهند آیا به تنباکو معتاد شده اند یا نه.

این موضوع واقعاً حقیقت دارد که اگر بر اساس معیارهای دارویی، بخش اصلی فعالیت‌های روزانه زندگی افراد را به خود اختصاص ندهد، تشخیص اعتیاد به آن کار سختی است.

این که فرد چه تصمیمی بگیرد، یک امر کاملا مشخص است. مارک تواین می‌گوید: « ترک کردن سیگار آسان‌ترین کار در جهان است. من خوب این را می‌دانم، چون هزاران بار آن را انجام داده ام.»

سخن مارک تواین دست کم با یک معیار دیگر تطابق می‌کند: یک تمایل همیشگی برای مصرف مواد وجود دارد و تلاش‌ها برای ترک یا کنترل مواد ناموفق است.

اما شما ممکن است بگویید : “اما من نه تمایل دارم و نه تلاش می‌کنم که ترک کنم، بنابراین معتاد نیستم!”

جدای از این مسئله که معتادان پیاپی در ذهن خویش، خود را متقاعد می‌کنند که آنها خوب هستند و هیچ مشکلی ندارند، به یک معیار دیگر توجه کنید: مصرف مواد ادامه می‌یابد، با وجود دانستن اینکه ادامه مصرف با مشکلات جسمی و روانی همراه است و مصرف مواد اعتیاد آور این مشکلات را بدتر می‌کند (برای نمونه؛ ادامه مصرف کوکائین با وجود دانستن این‌که مصرف آن سبب افسردگی می‌شود، یا ادامه مصرف الکل با وجود دانستن اینکه یک زخم با مصرف آن بدتر می‌شود).

مشکلات فیزیکی ناشی از مصرف سیگار آنقدر خوب با دلیل و مدرک ارائه شده است که هر کس آن را با وجود دانستن این حقایق ترک نکند، با این معیار تطابق دارد. بله ما همه پدربزرگ‌هایی را می‌شناسیم که از 12 سالگی تا هنگام مرگ در 100 سالگی سیگار می‌کشیدند. همیشه یک داستان برای تشویق کردن و جرأت دادن وجود دارد. مصرف تنباکو مثل کار کردن با اره برقی یا هر فعالیت پر خطر دیگری است. شما ممکن است برنده باشید، اما بر خلاف آنچه واقعیت دارد عمل می‌کنید. ممکن است عده‌ای برنده شوند، اما بیشتر کسانی که مصرف می‌کنند دچار مشکل می‌شوند.

چگونه بدانم که من به نیکوتین معتاد شده‌ام؟

علامت نشان دهنده اعتیاد به سیگار:

• اگر شما صبح در طول 30 دقیقه پس از بیدار شدن از خواب سیگار می‌کشید، احتمالا معتاد شده‌اید.
• اگر نمی‌توانید در مقابل سیگار حتی موقعی که بیمارید مقاومت کنید، احتمالا معتاد شده‌اید.
• اگر بیشتر از یک پاکت در روز سیگار می‌کشید، اگر صبح‌ها بیشتر از اوقات دیگر روز سیگار می‌کشید،
• اگر در مکان‌هایی که سیگار کشیدن در آنها ممنوع است دچار مشکل می‌شوید، پس شما احتمالا معتاد شد

علائم اعتیاد به سیگار

آیا میان افراد سیگاری تفاوت وجود دارد؟

برای عده‌ای دو سه پف (پک) سیگار می‌تواند سبب اعتیاد شود. بعضی از سیگاری‌هایی که اعتیاد بالایی دارند، تقریباً ترک آن را غیر ممکن می‌دانند؛ در حالی که بقیه می‌توانند تصمیم بگیرند ترک کنند و هرگز دلشان برای آن تنگ نشود. هیچ دلیل و مدرک ثابتی وجود ندارد که نشان دهد، ویژگی‌های زیستی یا روانی آشکاری وجود دارد که به سیگار کشیدن مربوط می‌شوند. همه می‌دانیم فرزندان والدینی که سیگار می‌کشند یا می‌کشیدند بیشتر در معرض وابستگی به نیکوتین قرار دارند تا بچه‌هایی که اعضای خانواده‌شان سیگار نمی‌کشند.

آیا میان افراد سیگاری تفاوت وجود دارد؟

چه تغییرات روانی در طول دوره ترک رخ می‌دهد؟

مغز و بدن مثل خود انسانها نمی‌توانند با تغییرات ناگهانی در محیط‌شان به خوبی برخورد کنند. وقتی بدن روزانه در معرض تغییرات کوچک قرار می‌گیرد، به آرامی آن تغییرات را طی فرایند سازگاری (انطباق) می‌پذیرد.
سازگاری در خیلی از فرایندهای فیزیولوژیکی دیده شده است و هم در سطح مولکولی و هم در سطح رفتاری سازگاری رخ می‌دهد. به این دلیل است که طی تمرینات مرتب روزانه، قدرت و استقامت در بدن ایجاد می‌شود.

• عضلات بزرگ می‌شوند و رگ‌های خونی بیشتری تشکیل می‌گردند و قدرت بدنی افزایش میابد
• قلب بزرگ‌تر و قوی‌تر می‌شود.
• اکسیژن رسانی به اندام‌ها سریع‌تر و مؤثرتر انجام می‌گیرد.
• استخوان‌ها برای این‌که این اضافه بار عضلانی را نگه دارند، قوی‌تر می‌شوند.
• همچنین سازگاری در مغز فرایند شکل‌پذیری (انعطاف پذیری) عصبی صورت می‌گیرد.
• ورزشکاری که روزانه تمرین می‌کند در طول زمان به لحاظ فنی و تکنیکی نیز بهتر می‌شود.

این مسئله این‌گونه رخ می‌دهد که مغز از طریق تکرار روزانه، هماهنگی درست حرکات عضلات را دریافت و طی فرایند شکل‌پذیری عصبی به لحاظ عصبی با آن سازگاری پیدا می‌کند. بنابراین مغز با حرکات عضلانی سازگاری پیدا و آنها را حفظ می‌کند که مربیان و استادان اغلب از آن با عنوان حافظه عضلانی یاد می‌کنند. این موضوع از طریق تمام مهارت‌های حرکتی که روزانه استفاده می‌شود محقق می‌گردد.
وقتی شما روزانه یک داروی مخدر مصرف می‌کنید، سازگاری در پاسخ به آن دارو در شما ایجاد می‌شود. این مسئله در مورد تمام داروها بدون توجه به این‌که اعتیاد آورند یا نه، محقق می‌شود. با وجود این، برای سازگاری داروهایی که بالقوه اعتیاد آورند، عنوان تحمل دارو به کار می‌روند. تحمل دارو هم جنبه روانی دارد و هم جسمی.
وقتی دارویی به طور ناگهانی قطع می‌شود، بدن نمی‌تواند خیلی سریع خود را با این مسئله تطبیق دهد. در نتیجه، علائم ترک دارو بروز می‌کنند. این علائم با توجه به نوع دارو و سیستم گیرنده‌ای که درگیر می‌شود، تفاوت دارند.
ترک اعتیاد فوق سریع از خدمات ویژه کلینیک شبانه روزی ترک اعتیاد تهران ، آکسون است که با روش خاص و اصولی انجام می‌شود تا ضمن تسریع در سم زدایی ، آسیببی به جسم  فرد وراد نشود و علائم ترک دارو و مخدر مصرفی به فرد آسیب جبران ناپذیری وارد نکند.

نیکوتین با توجه به مقدار مصرف آن، هم به عنوان محرک عمل می کند و دستگاه عصبی سمپاتیک را فعال می‌نماید و هم به عنوان مسکن عمل کرده، سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال می‌سازد.  از طریق تحریک پیوسته، فعالیت دستگاه عصبی سمپاتیک را کاهش می‌دهد، بنابراین پاسخ بدن منحصر به فرد است.

در حالی که ممکن است شما احساس فعالیت و هوشیاری کنید که به موجب آن ضربان قلب و فشار خون بالا می‌رود و آدرنالین در بدن آزاد می‌شود. همچنین در شما ممکن است با تحریک دستگاه عصبی پاراسمپاتیک احساس آرامش به وجود آید. این که کدام دستگاه عصبی در بدن بیشتر فعال شود به میزان دوز مصرف بستگی دارد.

افراد یاد می‌گیرند چگونه این دوز مصرفی را تغییر دهند. آنها از طریق تغییر در تعداد و عمق دودی که فرو می‌برند، در پاسخ بدنشان تغییر ایجاد می‌کنند.

 نیکوتین ، هوشیاری و احساس لذت را در مغز بالا می‌برد، درد و ناراحتی و اشتها را کم می‌کند و یک توجه و دقت آرامی در فرد ایجاد می‌شود. تمام این تأثیرات تنها به واسطه تأثیر مستقیم نیکوتین ایجاد نمی‌شوند، بلکه از طریق تأثیرات نیکوتین بر سیستم‌های انتقال دهنده عصبی دیگر، مثل “ دوپامین ”، “ اندورفین ”، ” اسیدآمینوبوتریک گاما  (GABA) ”  “گلوتامیت” و “نوراپی نفرین” نیز ایجاد می گردد.

دوپامین و نوراپی نفرین دقت و تمرکز را بهتر می کنند. در حالی که دوپامین و آندروفینها سیستم پاداش و مراکز لذت و خوشی را در مغز فعال می‌کنند.  گیرنده‌های GABA در  آرامش مغز و سیستم‌هایی که متأثر از داروهای ضداضطراب، مثل “باربی تورات” و “دیازپیین‌” ها و الکل هستند، مشارکت می‌کنند.

بسیاری از این تأثیرات حتی پس از یک دوز نیکوتین باقی می‌مانند. پژوهشگران دریافته‌اند که یک دوز نیکوتین، سنتز نور اپی نفرین را دست کم برای یک ماه افزایش می‌دهد.

ترک سیگار

سخن پایانی:

برخلاف باور غلط رایج در جامعه سیگار هم نوعی مخدر و اعتیاد آور است. تنباکوی داخل سیگار به اصطلاح “ماده مخدر دروازه‌ای” است و می‌تواند زمینه را برای مصرف دیگر مخدرها آماده کند. سیگار و تنباکو به خاطر نیکوتینی که دارند تاثیر مستقیم بر سیستم عصبی گذاشته و حتی یک بار مصرف آن هم می تواند اعتیاد آور باشد، جدای از عوارض سیگار مانند ریسک بالای ابتلا به سرطان، وابستگی روانی به این مخدر بالاست.

مختصصین ترک اعتیاد آکسون، بهترین مرکز ترک اعتیاد تهران ، در مجموعه خود خدمات مختلفی دارد مانند ترک اعتیاد ، ترک اعتیاد فوق سریع ، مشاوره روانشناسی و روانپزشکیرا ارائه می‌دهدو از از این طریق با افراد درگیر اعتیاد رابطه مستقیمی دارد، و به جرات میتوان گفت که سیگار میتواند شروع یک مسیر پرخطر و سراشیبی اعتیاد باشد. پس ترک سیگار یا دوری از سیگار خود یک روش پیشگیری از اعتیاد نیز هست و کلینیک آکسون همیشه توصیه به ترک سیگار می‌کند.