اختلال شخصیت چیست؟

فهرست مطالب

Toggle

مرکز اعصاب و روان آکسون ، کلینیک روانپزشکی آکسون : در مقاله بیماری روانی چیست؟ علائمی که نشان از وجود یک مشکل روحی می‌داد را برشمردیم با عوارض و عواقب این بیماری‌ها آشنا شدیم و درنهایت به‌صورت کلی راه‌های درمان بیماری روانی را نیز بررسی کردیم.

در این مقاله اختلالات شخصیتی را بررسی خواهیم، اینکه اصلاً اختلال شخصیت به چه معناست، چطور تشخیص داده می‌شود و چند نوع اختلال شخصیت داریم

اختلال شخصیت چیست؟

اختلال شخصیت به مجموعه‌ای از اختلالات روانشناختی می‌گویند و اصلی‌ترین ویژگی آن رفتار خشک و غیرقابل انعطاف در فرد است. این اختلالات و رفتارها باعث ناسازگاری بیماران با الزامات زندگی روزمره می‌شود و روابط اجتماعی آنها را نیز مختل می‌کند.

اختلال شخصیت معمولا در سنین نوجوانی یا اویل بلوغ شروع می‌شود، مزمن، فراگیر و پایدار است و در نهایت به روان فرد آسیب جدی وارد می‌کند.

تشخیص به موقع این اختلالات بسیار حایز اهمیت است زیرا با شروع درمان آسیب‌ کمتری به بیمار یا اطرافیان وارد می‌شود. مرکز روانپزشکی آکسون ، بهترین کلینیک بیماران اعصاب و روان در تهران آماده ارائه خدمات به شهروندان عزیز است.

اختلال شخصیت باید این چهار ویژگی را داشته باشد؟

• به خطر انداختن خود و یا دیگران با کارهای که انجام می‌دهد.
• توانایی بیمار در انجام کارهای روزمره کم می‌شد و نمی‌تواند کارهایش را به خوبی انجام دهد.
• تجربه ناراحتی و عذاب جسمانی یا هیجانی در زندگی
• غیر قابل قبول از نظر اجتماعی و فرهنگی

درمان به موقع و سریع اختلالات روانی می‌تواند از وقوع اتفاقات ناگواری پیشگیری کند، بنابراین اگر این چهار ویژگی را در اعضای خانواده یا خود مشاهده کردید بهتر است زودتر برای بررسی اقدام کنید، آکسون بهترین کلینیک روانپزشکی در تهران است که با بهترین درمانگران همکاری می‌کند.

علت اختلال شخصیت

در مورد دلیل ابتلا به اختلال شخصیت بحث و اختلاف نظر وجود دارد، بعضی از محقیقن معتقند دلیل اصلی اختلال شخصیت برمی‌گردد به تجربیات اولیه‌ای که جلوی رشد الگوی فکری و رفتاری فرد را گرفته‌اند، و برخی پژوهشگران نیز بیولوژیک و ژنتیک را در این اختلالات دخیل می‌دانند.

گرچه دلیل اصلی هنوز مشخص نشده ولی احتمالاً ترکیبی از دلایلی که بیان شد بیولوژیک،ژنتیک و متغیرهای محیطی در شکل‌گیری آن شریک هستند.

طبقه بندی و انواع اختلال شخصیت

گروه A عجیب و غیرعادی

• اختلال شخصیت اسکیزوئید: ازنظر اجتماعی منزوی و از نظر هیجانی سرد هستند، در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند، گوشه‌گیر و خجالتی هستند.
• اختلال شخصیت پارانویید: بسیار مشکوک و بی‌اعتماد به دیگران هستند، حالت تدافعی و حساسیت بیش‌ازحدی نسبت به دیگران دارند.
• اختلال شخصیت اسکیزوتایپال: عقاید و افکار عجیبی دارند و شک و نگرانی مدام با آنها همراه است. با دیگران ارتباط ندارد و تصور می‌کند که مردم برایشان خطرناک هستند.

پارانوئید، اختلال شخصیتی در دسته A

گروه B نمایشی، احساساتی و دمدمی

• اختلال شخصیت ضداجتماعی: فرد با قوانین اجتماعی سازگار نیستند، و در برابر رفتارشان هیچ احساس شرم یا اضطرابی ندارد.
• اختلال شخصیت نمایشی: هیجانی و تحریک‌پذیرند، رفتارشان برونگرایانه و نمایشی است. با اینکه رفتار پر زرق و برق و متظاهرانه دارند ولی دل‌بستگی عمیقی را در طولانی‌مدت نمی‌توانند حفظ کنند.
• اختلال شخصیت مرزی: مرز روان‌نژندی و روان‌پریشی قرار دارند، مهم‌ترین مشخصه آنها حالت ناپایدار عاطفی، خلقی، رفتاری، روابط ابژه‌ای، و خودانگار است.
• اختلال شخصیت خودشیفته: خود را بزرگ و مهم می‌داندن و به‌صورت اغراق‌آمیز احساس لیاقت و توانایی می‌کند.

گروه C هراسان و مضطرب

• اختلال شخصیت دوری‌گزین: احساس بی‌لیاقتی می‌کنند و از اجتماع پرهیز می‌کنند. حساسیت شدید به ارزیابی منفی دیگران دارند در حالی که میل شدیدی به نزدیکی به دیگران از خود نشان می‌دهند.
• اختلال شخصیت وابسته: وابستگی فراگیر روانی به افراد دیگر دارند. به دلیل ناتوانی در مستقل عمل کردن، موقعیت شغلی آسیب‌ پذیری دارند و از نظر روابط اجتماعی محدود به اشخاصی هستند که به آنها تکیه کردند.
• اختلال شخصیت وسواسی: بیش‌ازحد انعطاف‌ناپذیر و کمال‌گرا هستند، نگران کنترل جزئیات مربوط به مسائل هستند و معتقدند جزئیات باید دقیقاً سر جای خودش باشد.
• در مقاله‌های بعدی به بررسی علائم و نشانه‌های این اختلالات و اینکه راه درمانی دارند یا خیر می‌پردازیم.

اختلال شخصیت وسواسی

تشخیص اختلالات شخصیتی

برای تشخیص اختلالات شخصیت باید نشانه در فرد وجود داشته باشد. این نشانه‌های باید مزمن و فراگیر باشند، روی جنبه‌های مختلف و مهم زندگی مثل کار، تحصیل، روابط اجتماعی و روابط نزدیک تاثیر گذاشته باشند.

ملاک تشخیص اختلالات روانی

• یک الگوی پایدار و ثابت در تمامی موقعیت و جنبه‌های شخصی و اجتماعی، انعطاف‌ناپذیر و فراگیر.
• این الگوی ثابت از نظر بالینی به پریشانی و یا اختلال در تمامی زمینه‌های زندگی منجر می‌شود.
• این الگوهای رفتاری با ثبات و طولانی مدت هستند، و علائم آن را می‌تواند در نوجوانی و یا شروع جوانی مشاهده کرد.
• این الگوی رفتاری ناشی از مصرف یک ماده شیمایی (سوء‌مصرف مواد اعتیادآور و دارو) و یا یک بیماری جسمانی نیست.
• این الگوی رفتاری پایدار، پیامد و یا عوارض بیماری و یا اختلال روانی دیگر دیگر تبیین نشده باشد.
• این الگوی پایدار از رفتار و تجربه درونی که به میزان قابل ملاحظه‌ای با انتظارات فرهنگی فرد مغایرت دارد. این الگو در دو (یا بیشتر از دو) مورد از موارد زیر آشکار می‌شود
  • شناخت (یعنی راه‌های ادراک و تفسیر خویشتن، دیگران و رویدادها)
  • هیجان‌پذیری (یعنی دامنه، شدت، نااستواری هیجانی و مناسب بودن پاسخ هیجانی)
  • کارکرد میان‌فردی
  • کنترل تکانه

تشخیص بیماری روانی باید توسط روانشناس و یا روانپزشک صورت بگیرد، با مشاهده و بررسی علائم و بررسی راه درمانی درست برای بیمار در نظر گرفته می‌شود و در صورت نیاز به بستری بیماری به کلینیک شبانه روزی روانپزشکی مراجعه کند.

پیامد و عوارض احتمالی این اختلالات

• مشکل در حفظ شغل
• مشکل در ارتباط با دیگران
• اضطراب و افسردگی
• بی میلی به درمان
• سوء‌مصرف مواد اعتیادآور
• خودکشی

عواملی که خطر ابتلا به اختلالات شخصیتی را بیشتر می‌کند

• سابقه سوء استفاده در کودکی
• سابقه خانوادگی اختلالات خلقی

یکی از عوارض مهم این بیماری مصرف مواد اعتیادآور است، آکسون یک کلینیک ترک اعتیاد چند تخصصی است که همزمان با درمان اعتیاد به بیمارهای همرا مانند اختلالات توجه کرده و در صورت نیاز اقدام به درمان می‌کند.

درمان اختلال شخصیتی

برای درمان این اختلالات باید بین درمان‌گر و بیمار اعتماد متقابلی وجود داشته باشد. رسیدن به این اعتماد مشکل و سخت است، زیر در بسیاری از موارد انگیزه درمان، بهبود اطرافیان است نه خود فرد.

• درمان روانشناسی
• درمان روان شناختی
• خانواده درمانی و گروه درمانی

گروه درمانی اختلال شخصیت

در دوره‌ای از درمان شاید به صلاح دید روانپزشک و روانشناس نیاز به بستری بیمار در کلینیک باشد، بدون شک کلینیک شبانه روزی اعصاب و روان آکسون با فراهم آوردن امکانات هتل 5 ستاره و همکاری با حرفه‌ای ترین افراد بهترین گزینه انتخابی است.

دارو درمانی

هیچ‌ دارویی برای درمان و یا بهبود اختلالات شخصیتی وجود ندارد، ولی برای بیماری‌های همراه از داروهای ضد افسردگی و یا ضد‌اضطراب استفاده می‌شود.

سخن پایانی

در این مقاله با اختلالات شخصیتی که یکی از بیماری‌های روانی است آشنا شدیم، اینکه چند نوع اختلال شخصیت تا کنون شناسایی شده و در کدام دسته بندی است. گرچه برای این بیماری هیچ دارویی وجود ندارد ولی با کمک‌های روانشناسی و روانپزشکی می‌شود به بهبود و حتی درمان بیماران کمک کرد.

بهترین کلینیک اعصاب و روان آکسون از معدود مراکز بیماران اعصاب و روان در تهران است که امکانات رفاهی و هتلینگ برای بیماران تدارک دیده تا در امنیت و راحتی خیال درمان شوند. این مرکز اعصاب و روان برنامه منظم دیدار با روان درمانگر دارد و بیماران طبق نیاز خود برنامه درمانی دریافت می‌کنند.

همچنین آکسون یک مرکز ترک اعتیاد با سابقه درخشان و معتر در زمینه درمان بیماران اعتیاد نیز فعالین می‌کند، برای اطلاع از شرایط و خدمات مرکز روانپزشکی آکسون با ما تماس بگیرید.