هروئین چیست و چگونه به‌دست می‌آید؟
هروئین در سال ۱۸۷۴ توسط یک دانشمند انگلیسی ساخته شد و دانشمندان آلمانی در سال ۱۸۹۰ با تحقیقات بیشتر روی این ماده آن‌را به‌عنوان دارو معرفی نمودند. خواص اولیه این ماده به حدی شگفت‌آور بود که نام آن از کلمه “هیرو” به معنی قهرمان اتخاذ شد. اما خیلی زود و با پدیدار شدن خاصیت اعتیادزایی آن، این امید واهی به یأس بدل گشت. امروزه اگرچه با تلاش بسیار دست‌اندرکاران، از طریق وضع قوانین سخت‌گیرانه مختلف و اطلاع‌رسانی در مورد عوارض مصرف هروئین، این ماده در بین جمعیت عمومی به‌عنوان یک ماده اعتیاد آور خطرناک شناخته شده است، اما به دلیل تبلیغاتی که از سوی تولیدکنندگان و سودجویان بازار مواد ارائه می‌شود، همچنان هروئین یکی از شایع‌ترین موادی است که مورد سوء‌مصرف قرار می‌گیرد. هروئین یکی از مواد غیر‌قانونی است که از خانواده افیون‌ها یا اپیوئیدها (شامل تریاک، مرفین، کدئین و سایر داروهای افیونی) می‌باشد که قوی‌تر از همه آن‌ها بوده و سریع‌تر نیز عمل می‌کند. هروئین که نام شیمیایی آن “دی استیل-مرفین” است، یکی از مشتقات نیمه مصنوعی مرفین می‌باشد که با عمل تقطیر از مرفین تهیه می‌گردد و مرفین نیز یک ماده طبیعی است که از عصاره دانه‌های درون تخمدان انواع خاصی از گیاه خشخاش استخراج می‌شود با یک تغییر شیمیایی جزئی در مولکول مرفین باعث می‌شود که هروئین بسیار قدرتمندتر از مرفین شود، زیرا سریع‌تر در چربی حل می‌شود و زودتر و به‌صورت متراکم‌تر به مغز می‌رسد. از این‌رو هرویین از لحاظ اعتیادزایی، ماده بسیار خطرناکی است و وابستگی و اعتیاد شدیدی ایجاد می‌کند.
اگر فردی بخواهد مصرف هروئین را ترک کند، چه باید بکند؟
انواع درمان‌های مؤثر برای ترک اعتیاد به هروئین در دسترس قرار دارند. درمان، زمانی موفقیت‌آمیزتر خواهد بود که سوء‌مصرف هروئین در مراحل اولیه تشخیص داده شود و در این‌باره اقدام گردد. اتخاذ روش‌های درمانی بسته به افراد مختلف می‌تواند از تنوع زیادی برخوردار باشد. رویکردهای مختلف دارو درمانی به همراه خدمات درمانی اعتیاد و رفتار درمانی برای پیشگیری از عود، برای این افراد به‌کار گرفته می‌شود.
مصرف هروئین می‌تواند به سرعت یک اعتیاد جسمانی و روانشناختی برای مصرف کننده ایجاب کند، اگرچه درمان اعتیاد به هروئین برای آن‌هایی که گرفتار شده‌اند، امری غیرممکن نیست، اما بسیار سخت و طاقت‌فرسا است و نیازمند به‌کارگیری عوامل مختلف فردی و اجتماعی است. دریافت حمایت و ارائه مشاوره با متخصصین نقش به‌سزایی در کمک به ترک اعتیاد هروئین دارد. با پذیرش و بستری در مجهزترین و بهترین کلینیک ترک اعتیاد آکسون در تهران و با استفاده از تجربه ترک هروئین دیگر بیماران و گرفتن خدمات روانکاوی و دریافت خدمات شناختی رفتاری تا حد زیادی می‌توانیم در ترک و پیشگیری از عود مجدد جلوگیری نمائیم.
روش صحیح درمان اعتیاد هروئین، به چه صورت است؟
اولین مرحله درمان اعتیاد به هرویین، سم‌زدایی هروئین و خارج ساختن اثرات ماده از بدن فرد مصرف‌کننده است که هدف اولیه آن کاهش علائم محرومیت تا آن‌جایی است که فرد با عدم حضور مواد در بدنش سازگار شده و سیستم‌های مغزی کارکرد خود را ازسر بگیرند. در سم‌زدایی و درمان دارویی اعتیاد به هروئین از داروهای مختلفی استفاده می‌گردد. مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین آن‌ها متادون است که می‌تواند اثرات هروئین روی مغز را برای ۲۴ ساعت مسدود کند و نشانه‌های محرومیت از مواد را کاهش دهد، متادون خود نوعی مخدر است و اکثر مراکز ترک اعتیاد از این مواد استفاده می‌کنند که بسیار خطرناک است. در کلینیک ترک اعتیاد شبانه روزی آکسون وقتی فرد در اثر مصرف بیش از حد هروئین دچار داروزدگی شده باشد، بجای استفاده از متادون که خود نوعی شبه مخدر است از جدید‌ترین داروی ترک‌اعتیاد با مجوز وزارت بهداشت مانند نالتروکسان که هیچگونه وابستگی برای بیمار ندارد استفاده می شود. بسیاری از افراد مصرف کننده هروئین برای ترک هروئین بدون دارو و به منظور گریز از علائم محرومیت از مواد به مصرف بیش از حد متادون روی می‌آورند که این کار آن‌ها را به متادون وابسته می‌سازد و رفته‌رفته درمی‌یابند که تنها نوع اعتیاد آن‌ها تغییر کرده است و از هرویین به متادون تغییر جهت داده‌اند، که البته ترک و علائم محرومیت آن برای ایشان دردناک و تحمل ناپذیرتر از هرویین خواهد بود و به سختی می‌توانند آن را کنار بگذارند. همچنین احتمال دارد که دوباره به مصرف هروئین برگردند.
درمان اعتیاد به هروئین، چند روز طول می کشد؟
از آن‌جایی که هروئین عملکرد سریعی دارد، اثر آن نیز از دوام زیادی برخوردار نبوده و کمبود آن خیلی زود احساس می‌شود. به‌طوری که معتاد را مجبور می‌سازد در فواصل زمانی مشخص (چهار تا شش ساعت و معمولاً به میزان چهار تا هشت گرم) از این ماده استفاده کند، تا اضطراب غیرقابل تحمل ناشی از کمبود را از بین ببرد. معمولاً فردی که هروئین را به‌صورت تزریقی مصرف می‌کند، ممکن است بیش از چهار بار در روز این‌کار را انجام دهد. مصرف طولانی مدت هروئین سلول‌های مغزی را به حدی تحت تاثیر قرار می‌دهد که ممکن است علائم محرومیت از مواد حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از آخرین مصرف در فرد وجود داشته باشند، تا زمانی‌که گیرنده‌های مغزی بتوانند با از بین رفتن اثر هرویین روی مغز، دوباره فعالیت طبیعی خود را از سربگیرند.برای ترک هروئین بهتر است این ماده را بصورت تدریجی و در فاصله زمانی معین و حتما تحت نظر روانپزشک و روانشناس متخصص کنار گذاشت، زیرا تمامی مواد مخدر اعتیادآور درد عضلانی و استخوانی را به همراه دارند و بشدت از لحاظ جسمی و روحی بیمار احساس می کند که دیگر آستانه تحمل ترک اعتیاد را ندارد! یکی از راههای ترک هروئین، سم زدایی به صورت تدریجی و یا سریع است. حال اینکه سم‌زدایی هروئین چند روز طول میکشد؟ مدت زمان ترک اعتیاد به مقدار مصرف و شرایط جسمی بیمار بستگی دارد. در مرکز سم زدایی آکسون، سم زدایی هروئین به صورت سریع بین ۲ تا ۳ روز انجام می‌شود و سم‌زدایی تدریجی بین یک هفته تا ۱۰ روز با مراقبت‌های ویژه کادر درمانی صورت می‌گیرد، در صورتی که از دوز بالا و در فاصله طولانی مدت از این ماده استفاده کرده باشید سم‌زدایی می‌تواند طولانی‌تر و نیاز به کنترل علائم ترک توسط روانپزشک و روانشناس داشته باشد.
بهترین و سریع ترین روش ترک هروئین در کلینیک ترک اعتیاد آکسون :
با توجه به اینکه سم‌زدایی و دارو درمانی به‌تنهایی نمی‌تواند ضامن ترک اعتیاد مواد مخدر باشد، طیف درمانی کلینیک شبانه روزی ترک اعتیاد آکسون گام مؤثری است در درمان اعتیاد بیمار بعد از سم‌زدایی و ترخیص، به این صورت که او را درجه از آمادگی می‌رساند تا بدون داشتن علائم آزار دهنده محرومیت از مواد و با عملکرد ذهنی بهتر بتواند وارد دوره‌های درمانی بلند مدت شود. این درمان‌ها که مصرف دارو تنها بخشی از آن را تشکیل می‌دهد، می‌توانند از سه تا شش ماه به طول بی‌انجامند که معمولاً به‌صورت سرپایی ارائه می‌گردند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که در صورتی که دارو درمانی بنابر نیاز فرد معتاد به‌خوبی با دیگر خدمات حمایتی از جمله مداخلات روانشناختی و مددکاری ترکیب شود، اغلب معتادین به هروئین قادر خواهند بود مصرف مواد را متوقف ساخته و به زندگی و کارکرد سازنده قبلی خود بازگردند.
کلینک آکسون از آخرین تکنیک‌ها و نوآوری‌ها برای درمان انواع اعتیاد، به‌خصوص اعتیاد به هروئین استفاده می کند. روش های ما از ترک مواد مخدر نتیجه همکاری علمی و تبادل تجربه با بیمارستان های پیشرو در جهان است. ترکیبی از طرح‌های مختلف سم زدایی مواد مخدر، تکنیک های بازتوانی به طور مداوم ارتقا یافته، دسترسی به تجهیزات پزشکی مدرن و درمان دارویی بسیار موثر، ایمنی و ترک اعتیاد شما را تضمین می کند. این کلینیک تیم کاملی از متخصصان، جهت دادن انواع خدمات از قبیل : خدمات ترک اعتیاد، روانکاوی اعتیاد ، خدمات روانشناسی و روانپزشکی و نقش تغذیه در ترک اعتیاد جهت ترک هروئین و جلوگیری از بازگشت مجدد به سوی این مواد می‌باشد.
انواع هروئین کدامند؟
هروئین خالص پودر تلخ مزۀ بسیار نرمی است که معمولاً به رنگ سفید وجود دارد. اما این مواد به‌ندرت در دسترس همگان قرار گرفته و یا در خیابان‌ها به فروش می‌رسد. رنگ هروئینی که در دسترس افراد قرار می‌گیرد، ممکن است از سفید تا قهوه‌ای تیره متغیر باشد، این تغیر رنگ به دلیل ناخالصی‌ها و یا افزودنی‌هایی است که در آن وجود دارد. هرویین موجود در بازار معمولا ۱۰ تا ۱۵ درصد هرویین دارد و بقیه آن شیر خشک، نشاسته، پودر بی‌کربنات و پودر گلوکز، گرد گچ، پودر قند، کافئین، پودر برنج، آرد است. بنابراین ممکن است ترکیب و میزان درجه خلوص هرویینی که معتادین در هر بار مصرف می‌کنند، متفاوت از دفعه قبل باشد و اگر بنا بر عادت پیشین همان میزان از یک هرویین خالص‌تر را مورد مصرف قرار دهند، خطر داروزدگی (در اثر رسیدن بیش از حد مواد به مغز) و مرگ آن‌ها را تهدید خواهد کرد.
نوع دیگر هروئین، “قیر سیاه مکزیکی” است که در کشور مکزیک ساخته می‌شود و در غرب و آمریکای شمالی در دسترس است. این نوع هرویین مانند صمغ چسب‌ناکی است که به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه دیده می‌شود. هروئین را در تکه‌های پلاستیک و یا بادبادک‌های کوچک به شکل مخروطی بسته‌بندی می‌کنند و سر آن را با آتش می‌بندند تا آب به آن نفوذ نکند. وزن بسته‌ها مختلف هرویین پنج سانتی (یک گرم)، ربعی (یک چهارم گرم)، دو و نیم گرمی و پنج گرمی است.
هروئین چگونه مصرف می‌شود؟
روش مصرف هروئین به صورت تدخین یا کشیدن: در این روش هروئین را که معمولاً حدود پنج سانتی‌متر است، روی زرورق سیگار یا هر نوع زرورق دیگری می‌ریزند و از زیر با دستمال کاغذی لوله شده و یا تکه‌های مقوایی باریک که با کبریت آتش زده شده باشد، کمی حرارت می‌دهند و دود حاصل از آن را با استفاده از یک لوله باریک از راه دهان بالا می‌کشند. معمولاً این لوله باریک را نیز با تا کردن زرورق به طرفی که از جنس کاغذ است به‌دست می‌آورند و یا از لوله خودکار برای این کار استفاده می‌کنند. بنابراین وجود تکه‌های دستمال کاغذی لوله شده نیمه سوخته یا تکه‌های باریک مقوا یا زرورقی که رویه آلومینیومی آن سیاه شده باشد، علامت مصرف تدخینی هرویین است.
استنشاق هروئین از راه بینی: در این روش که معمولاً توسط معتادان غیرحرفه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، هروئین را روی کاغذ صافی می‌ریزند و به کمک اسکناس لوله شده آن را از طریق بینی بالا می‌کشند.
تزریق هروئین : در این روش هروئین را با آب لیمو، جوهرلیمو و قرص ویتامین ث در قاشق حل می‌کنند و کمی حرارت می‌دهند. سپس محلول به‌دست آمده را با سرنگ تزریق می‌کنند که ممکن است به صورت عضلانی و یا وریدی (داخل رگ‌ها) استعمال شود. در تزریق وریدی، ابتدا معتادان از رگ‌هایی که جلوی ساعد دست‌ها نمایان است استفاده کرده، پس از آن‌که مدت طولانی از تزریق نقاط مختلف دست‌ها گذشت و دیگر این نقاط جواب‌گو نبودند، به ترتیب نوبت به پشت دست‌ها، ساق پا، گردن و در نهایت به بیضه‌ها می‌رسد که تزریق در بیضه‌ها آخرین مرحله این‌گونه معتادان است.
مضرات مصرف مواد مخدر تنها به اعتیاد شخص مصرف کننده محدود نمی‌شود و از آن‌جایی که تزریق، شایع‌ترین روش مصرف هروئین است! از مهم‌ترین علل ابتلا و گسترش ویروس HIV و ایدز در کشور می باشد. بنابراین ضروری است که کلیه اقشار جامعه به‌ویژه نوجوانان که در خطر بیشتری قرار دارند و والدین آن‌ها با هروئین و ویژگی‌های آن آشنایی کافی داشته و با آگاهی از مضرات آن از خود یا فرزندانشان در برابر این ماده خطرناک مراقبت نمایند. همچنین اگر قبلاً به مصرف هروئین روی آورده و یا به آن معتاد شده‌اند، تلاش نمایند که هرچه سریع‌تر و پیش از آن‌که خیلی دیر شود، آن را ترک کنند.
البته امروزه استعمال استنشاقی، به‌ویژه در میان جوانان بیشتر از روش‌های دیگر مصرف هرویین شایع شده است که شاید دو دلیل عمده را بتوان برای آن ذکر کرد:
گریز از برچسب اجتماعی معتاد تزریقی بودن.
امن‌تر بودن این روش در برابر بیماری‌های عفونی نظیر ایدز یا هپاتیت.
اما جوانان باید آگاه باشند که این روش نیز عاری از خطر نبوده و همه روش‌های مصرف هرویین، علاوه بر آن‌که چنین ماده خطرناکی را وارد بدن می‌سازند، عوارض خاص خود را نیز به‌همراه دارند از جمله ناراحتی‌های تنفسی و مشکلات ریوی که بیشتر در اثر مصرف استنشاقی هروئین ایجاد می‌شوند.
چرا افراد به مصرف هروئین وابسته می شوند؟
افراد مستعد در موقعیت‌های متعددی به مصرف هروئین کشیده می‌شوند. یکی از این الگوها، مصرف تفریحی یا آزمایشی هرویین به خاطر اصرار دیگران و اغلب، گروه هم‌سال است. اولین بار یک دوست یا افراد دیگری که خود مصرف‌کننده هرویین هستند، این ماده را به فرد معرفی و یا او را به سمت آن ترغیب می‌کنند. فردی که به دلایل گوناگون یک‌بار مصرف هروئین را تجربه می‌کند، ممکن است بارها و بارها به منظور تجربه احساسات خوشایند اولیه که آرامبخش قوی است ، به شکل وسواسی و بی‌اختیار آن را مصرف کند. در این حالت فرد به هروئین معتاد شده و چون بدنش دیگر تحمل نبود مواد را ندارد، ممکن است به سه یا چهار مصرف در روز نیاز پیدا کند.درواقع هرچند دارو درمانی و سم‌زدایی سریع و فوق سریع که امروزه آگهی‌های بسیاری نیز در این باره به چشم می‌خورد، می‌توانند فرد را موقتاً از اعتیاد به هرویین نجات دهند، اما در صورتی که با درمان‌های روانشناختی همراه نگردد، به شکست و عود مجدد اعتیاد در فرد می‌انجامد. این‌گونه مداخلات توأم به فرد کمک می‌کند تا راههای مقابله مؤثر در برابر مسائل استرس آمیز زندگی روزمره را آموخته و به خوبی در مواقع لزوم آن‌ها را به‌کار گیرد تا از بازگشت مجدد به سوی مواد جلوگیری شود.
در صورت مصرف هروئین چه اتفاقی می‌افتد؟
پس از مصرف هرویین، ابتدا احساسات خوشایندی فرد را احاطه می‌کند که مصرف‌کنندگان هرویین، اغلب برای تجربه همین احساس زودگذر به سمت همین ماده گرایش می‌یابند. اما این اثر کمتر از یک دقیقه دوام دارد و معمولاً نسبت به این حالت تحمل ایجاد می‌شود و در دوره‌های بعدی باید میزان بیشتری هروئین مصرف گردد تا احساسات لذت‌بخش قبلی تجربه گردد. پس از مصرف هروئین برای مدتی که اثر دارو در فرد وجود دارد، احساس اضطراب، خصومت و پرخاشگری کاهش می‌یابند و احساس آرامش موقتی جایگزین آن‌ها می‌شود. اما پس از مدت کوتاهی این لذت جای خود را به درد می‌دهد چون علائم محرومت از مواد ظاهر می‌شوند و فرد باید برای اجتناب از این درد دوباره هروئین مصرف کند. برخی از این علائم عبارتند از:
تعریق بسیار زیاد به‌حدی که تمام لباس‌های فرد خیس می‌شود.
دانه‌دانه شدن پوست و سیخ شدن موها.
آب‌ریزش شدید بینی و اشک ریزش
احساس سرما و لرز
خمیازه کشیدن‌های شدید و پی‌درپی
تحریک پذیری بیش از حد
گرفتگی و دردهای عضلانی
از دست دادن اشتها
بی‌خوابی
بی‌قراری
اسهال
چگونه می‌توان تشخیص داد که فردی هروئین مصرف کرده است؟
در فردی که هروئین مصرف کرده باشد، نشانه‌های زیر دیده می‌شود:
سرخوشی بیش از حد در زمانی که تازه مواد مصرف شده باشد.
رخوت و سنگینی بعد از گذشت مدتی از زمان مصرف
تعریق زیاد
خشکی دهان
تهوع و استفراغ
تکرر ادرار
خارش شدید پوست
تنفس کند
ساکت شدن دردهای جسمانی که قبلاً از آن‌ها شکایت می‌کرده است.
مردمک‌های ته‌سنجاقی (قطع نظر از تاریکی یا روشنی محیط، مردمک‌ها خیلی ریز هستند)
آبسه‌ها یا ورم‌های چرکی پوست
فرورفتگی‌ها یا زخم‌های متعدد در بازوها و پاها که در اثر تزریق هروئین ایجاد می‌شوند و اگر تحت مراقبت پزشکی قرار نگیرند ممکن است عفونی شوند (این افراد معمولاً با پوشیدن لباس‌های آستین بلند و یا شلوارهای بلند سعی می‌کنند نواحی مذکور را بپوشانند)
همچنین وجود برخی وسایل در محیط نیز می‌تواند علامت مصرف هرویین در آن مکان باشد، از جمله:
سرنگ مستعمل
نوار لاستیکی که برای بستن رگ‌ها هنگام تزریق به‌کار می‌رود
بادکنک‌های کوچکی که دو سر آن‌ها بسته شده باشد (جهت حمل‌ونقل هروئین)
کیسه‌های کوچک نایلونی که ته‌مانده هرویین به آن‌ها چسبده باشد
تکه‌های کوچک زرورق سوخته و یا دستمال کاغذی لوله شده که آتش زده شده باشد (برای تدخین یا کشیدن هروئین به‌کار می‌روند)
اسکناس‌های لوله شده که برای مصرف استنشاقی هرویین استفاده می‌شود
تکه‌های باریک مقوایی نیم‌سوخته که ممکن است برای حرارت دادن هروئین استفاده شده باشند
قرص‌ها ویتامین ث، پودر جوهر لیمو یا آبلیمو که برای تهیه محلول تزریقی هرویین استفاده شده باشد
نشانه‌های رفتاری هشدار دهنده مصرف هروئین کدامند؟
والدین می‌توانند با مشاهده علائم رفتاری زیر در فرزندان خود، به احتمال سوء‌مصرف مواد مخدر از جمله هروئین در آن‌ها مشکوک شده و مسئله را مورد پی‌گیری قرار دهند:
چرت زدن در زمان‌های نامناسب مثلاً در میان بحث
از دست دادن علائق و مشارکت نکردن در فعالیت‌ها
اجتناب از تفریح و سرگرمی و ورزش
بی‌میلی در برقراری ارتباط با دوستان یا افراد جدید
غیبت‌های مکرر و بی‌دلیل از خانه یا مدرسه
تحریک‌پذیری و واکنش نشان دادن شدید در برابر انتقاد
افت تحصیلی و از دست دادن علاقه نسبت به امور مربوط به مدرسه
تقاضای مکرر و نامعمول برای پول
تغییرات ناگهانی در خلق یا رفتار
عدم توجه به وضعیت ظاهری خود
از دست دادن توجه و تمرکز
البته هیچ‌یک از موارد فوق به‌تنهایی نمی‌تواند نشانه مصرف هرویین در نوجوانان باشد، بلکه باید همه شواهد و قرائن لازم موجود باشد تا بتوان این فرضیه را تایید نمود. در صورت تایید این مسئله نیز والدین باید هشیار باشند که برای فرزندانشان نقش حمایتی را ایفا کنند و با صبوری به وی کمک نمایند تا بتوانند مصرف مواد را ترک کند. در ضمن نوجوانان نباید احساس کنند که والدین آن‌ها بی‌دلیل به آن‌ها مشکوک هستند و دائماً در تجسس موارد مربوط به سوء‌مصرف مواد در آن‌ها هستند.
اثرات کوتاه‌مدت مصرف هروئین کدامند؟
مصرف‌کنندگان هروئین اندکی پس از مصرف این ماده، غالباً احساسی از اوج لذت را گزارش می‌کنند که به‌صورت موجی سراسر بدن را فرا می‌گیرد. معتادین این حالت که “فلش” یا “راش” نام دارد را شبیه ارگاسم کامل بدن توصیف می‌کنند. شدت این حالت بستگی به میزان ماده مصرفی و نحوه استعمال آن دارد. حالت “راش” در مصرف هروئین معمولاً با احساس گرم شدن و غلیان پوستی، خشکی دهان و یک احساس سنگینی همراه است که ممکن است با تهوع، استفراغ و خارش شدید توأم باشد.
پس از اثرات اولیه، معمولاً مصرف‌کنندگان برای ساعات طولانی خواب‌آلود و کسل می‌شوند؛ عملکرد ذهنی فرد به‌خاطر تاثیر هرویین روی سیستم عصبی مرکزی مختل می‌شود، کارکرد قلبی عروقی کند شده و در برخی افراد مصرف این ماده می‌تواند به واکنش حاد هروئین منجر شود. مشخصه این اختلال، شروع ناگهانی و حاد علائم مربوط به فروپاشی کارکرد سیستم قلبی و عروقی است که می‌تواند به مرگ فرد منتهی گردد. جدی‌ترین اثر فیزیولوژیکی هروئین، افت تنفسی است؛ وقفه تنفسی رایج‌ترین علت مرگ ناشی از مصرف بیش از حد این ماده است.
اثرات بلند مدت مصرف هروئین کدامند؟
یکی از اثرات زیان‌بخش و بلندمدت هروئین که مهم‌ترین آن‌ها را نیز تشکیل می‌دهد، خاصیت اعتیادزایی شدید آن است. از دیگر اثرات و عوارض مصرف طولانی‌مدت هروئین می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
اختلال در هضم غذا، بی‌اشتهایی و کاهش وزن
یبوست
تیرگی لب‌ها و پوست
بی‌خوابی هنگام شب و خواب‌آلودگی در طی روز
اختلالات قاعدگی
اضمحلال رگ‌ها
اختلالات کبدی
از بین رفتن مقاومت بدن در برابر انواع بیماری‌های عفونی
بیماری‌های تنفسی نظیر ذات‌الریه و سل
عفونت لایه‌های درونی قلب و دریچه‌های آن
ورم مفاصل و سایر بیماری‌های روماتوئیدی
ورم‌های چرکی یا دمل‌های پوستی
بیماری‌های عفونی نظیر هپاتیت و ایدز در اثر مصرف سرنگ‌های آلوده
انواع بیماری‌ها در اثر مرگ‌بخشی از سلول‌های مغزی و نخاعی به‌دنبال مصرف زیاد
همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، هروئین موجود در بازار معمولاً با ناخالصی‌هایی همراه است که قابل حل در خون یا چربی نبوده و مصرف طولانی مدت آن ممکن است باعث انسداد رگ‌های خونی مربوط به شش‌ها، کبد، کلیه‌ها و مغز شود.
هروئین چه اثراتی روی مغز می‌گذارد؟
در فاصله اندکی پس از مصرف هرویین، این ماده از سدهای خونی، مغزی عبور می‌کند. هرویین در مغز به سرعت به مرفین تبدیل شده و به گیرنده‌های افیونی که مسئول کنترل درد هستند، می‌چسبد و نواحی خاصی در مغز که مسئول ایجاد احساسات خوشایند هستند را فعال می‌سازد. هروئین به‌ویژه به این دلیل اعتیادآور است که به سرعت وارد مغز می‌شود و جایگزین اپیوئیدهای طبیعی مغز می‌گردد و بدین ترتیب مصرف مکرر آن باعث شکل‌گیری وابستگی جسمانی به حضور مداوم این ماده می‌گردد. زمانی که وابستگی جسمانی به هروئین شکل می‌گیرد، بدن با حضور دائمی مواد انطباق یافته و نرسیدن مواد به مغز باعث بروز سریع و ناگهانی علائم محرومیت از مواد در فرد می‌شود.
سوالات متداول درباره هروئین
گرچه اثر ذهنی اولیه این مواد روی بدن به ارگاسم جنسی تشبیه می‌شود، اما مصرف مزمن آن با کاهش میل جنسی در افراد و اختلال در عملکرد و افت توان جنسی آن‌ها همراه است. هرویین با تاثیر روی تخمدان‌ها، دوره‌های ماهیانه در زنان را با بی‌نظمی روبه‌رو ساخته و آن‌ها را در معرض ابتلا به بیماری‌های زنان و زایمان قرار می‌دهد، در مردان نیز با اثرگذاری روی بیضه‌ها می‌تواند قدرت باروری آن‌ها را مختل کند.
مصرف هروئین در زنان باردار می‌تواند به سقط ناگهانی جنین بی‌انجامد. علاوه بر آن مصرف هرویین در این دوران در کنار سایر پیامدهای منفی مثل کمبود مراقبت‌های دوران بارداری و غفلت مادر از وضعیت جنین، می‌تواند به عوارض و اختلالات گوناگونی در جنین از جمله وزن پایین هنگام تولد منجر شود که خود عاملی خطرزا برای تأخیرهای رشدی نوزاد در مراحل بعدی محسوب می‌شود.
خانم بارداری نیز که تصمیم به ترک این مواد اعتیادآور می‌گیرد، حتماً باید تحت نظر پزشکان متخصص اقدام به این کار نماید، چرا که علائم محرومیت از مواد می‌تواند روی جنین اثر کشنده داشته باشد. حتی مصرف داروهایی که برای ترک هروئین تجویز می‌شوند نیز باید با مراقبت‌های دوران بارداری و تحت نظر گرفتن وضعیت جنین همراه گردد چون متادون (داروی انتخابی بریا ترک مواد مخدر) می‌تواند اثرات زیان‌باری روی جنین بگذارد و معمولاً در این‌گونه موارد، انتخاب بهینه، دارویی به‌نام نورفین است که آن هم باید زیرنظر متخصصین و با توجه به وضعیت بیمار تجویز و مصرف گردد.
اثرات هرویین صرفاً جسمانی نیستند بلکه ابعاد گوناگونی دارند. عوارض هرویین در سه شکل مختلف خود را نشان می‌دهند: تاثیر روی بدن، تاثیر روی ذهن، تاثیر روی روح زندگی اجتماعی. بدن معتادان به هرویین روبه نحیف شدن و ژولیدگی می‌رود، ماهیچه‌ها تحلیل رفته و فرد کم‌کم قادر به بلع و هضم صحیح غذا نخواهد بود، لذا سلامت جسمانی او از هر لحاظ در معرض تهدید قرار می‌گیرد.
مصرف طولانی مدت هروئین از لحاظ روانی نیز به کاهش علایق و انگیزه‌ها، کاهش احساس مسئولیت و کاهش توجه به تحصیل، شغل و خانواده در فرد می‌انجامد. کارکرد دهنی وی مختل شده و قدرت تصمیم‌گیری صحیح در او زایل می‌شود به‌نحوی که رفتارهای موادجویی و مصرف آن، عمده‌ترین فعالیت او را تشکیل خواهد داد. همچنین مصرف هرویین می‌تواند به حالات افسردگی در فرد منجر شود که ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد.
کسی که به هرویین معتاد می‌شود، رفته‌رفته به‌جز فروشندگان و مصرف‌کنندگان مواد کسی را در اطراف خود نمی‌بیند. اعتیاد به این ماده روابط اجتماعی و خانوادگی فرد را از بین برده و زندگی او را به نابودی می‌کشاند. در صورتی که این وضعیت برای مدت طولانی دوام یابد، به مرگ فرد منتهی خواهد شد که می‌تواند هم به دلیل مضرات خود هروئین و هم به‌واسطه پیامدهای پیرامونی آن مثل تنهایی و یا عدم رعایت بهداشت و از دست رفتن سلامتی وی باشد.
بله، برخی متخصصین معتقدند که فقط مصرف سه بار هروئین کافی است تا فرد به یک معتاد دائمی تبدیل شود. ماهیت اعتیادزایی هروئین به دو دلیل می‌باشد:
۱- پدیدار شدن سریع تحمل نسبت به اثرات آن در اثر تغییرات عصبی، شیمیایی و مولکولی در مغز.
۲- تمایل شدید و ولع فرد برای تهیه و مصرف آن و اقدام به رفتارهای تکانشی در این زمینه.
اعتیاد به هروئین بسیار مزمن و عود کننده است و تنها به جنبه جسمانی محدود نمی‌شود، بلکه مصرف هرویین، اعتیاد روانشناختی را نیز پیش میکشد که ترک آن بسیار دشوارتر و طولانی‌تر از اعتیاد جسمانی است. همانند سایر مصرف‌کنندگان مواد، کسانی نیز که به مصرف هروئین می‌پردازند، تدریجاً زمان و انرژی بیشتری را برای تهیه و مصرف مواد صرف می‌کنند و چون خیلی سریع در دام اعتیاد به آن گرفتار می‌شوند، تهیه و مصرف مواد، هدف اولیه زندگی آن‌ها می‌شود و نیروی این اعتیاد آن‌قدر زیاد است که ممکن است فرد را برای به‌دست آوردن هروئین به انجام هر کاری وادار نماید.
ترک هروئین برای کسانی که از سلامت جسمانی کامل برخوردارند، خطری در پی نخواهد داشت اما بهتر است که همه معتادان این عمل را زیر نظر پزشک انجام دهند و خودسرانه برای ترک اقدام نکنند، چون ممکن است بدن آن‌ها به داروها یا مراقبت‌های خاصی در این زمینه نیاز داشته باشد. معمولاً طی چند ساعت پس از آخرین مصرف، علائم محرومیت از مواد که قبلاً به آن‌ها اشاره گردید، در فرد ظاهر می‌شوند. این علائم بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت به اوج خود می‌رسند و بعد از حدود یک هفته فروکش می‌کنند، اما در برخی موارد ممکن است برای ماه‌ها دوام داشته باشند. معمولاً آن‌هایی که خودشان برای ترک اعتیاد، یک‌باره مواد را کنار می‌گذارند، چون داروی جایگزینی دریافت نمی‌کنند، نمی‌توانند شدت علائم محرومیت را تحمل کنند و دوباره به مصرف هروئین می‌پردازند.
