کلینیک ترک اعتیاد آکسون، مرکز ترک اعتیاد آکسون: اختلال دوقطبی نوع سه، یک اصطلاح غیر رسمی است که برای اختلال سیکلوتایمی به کار برده می شود و نوعی خفیف از اختلال دوقطبی است. سیکلوتایمیا گاهی اوقات اختلال سیکلوتایمیک نیز نامیده می شود، یک اختلال طولانی مدت است که در آن خلق و خوی شما بین هیپومانیا (جنون خفیف) و افسردگی می چرخد، اما ناتوان کننده نیست و یا منجر به خودکشی نخواهد شد.
اختلال سیکلوتایمی یک زیرمجموعه اختلال طیف دو قطبی است. در صورت عدم درمان، منجر به اختلالات خلقی یا مشکلات سوء مصرف مواد خواهد شد. اختلال سیکلوتایمیا خفیف تر از اختلال دوقطبی نوع یک و یا دوقطبی نوع دو است زیرا دوره های افسردگی و هیپومانیا به اندازه مواردی که در دو نوع اختلال دوقطبی دیگر یافت می شود شدید نیستند. با این وجود دریافت کمک برای درمان سیکلوتایمی بسیار مهم است، زیرا ممکن است بر عملکرد روزمره و همچنین بر روابط شما در خانه و محل کار تأثیر بسزایی بگذارد.
اختلال سیکلوتایمیک از طریق علاٸمی مانند بی ثباتی خلق و خو به همراه نوسانات خلقی منظم از هیپومانیا گرفته تا افسردگی و حساسیت بیش از حد به محرک های منفی و مثبت تعریف می شود. تغییر بین علائم هیپومانیا (نیمه شیدایی) و افسردگی ممکن است ناگهانی باشد و علائم هیپومانیا حتی ممکن است در طول یک دوره افسردگی وجود داشته باشد.
اختلال سیکلوتایمیک با اختلالات دوقطبی نوع یک و دو متفاوت است، نه از لحاظ انواع علائم ارائه شده بلکه از نظر شدت و فراوانی علائم. اختلال سیکلوتایمیک باعث ایجاد حالت های خفیف تا متوسط افسردگی و هیپومانیا نسبت به موارد مشاهده شده در اختلال دوقطبی نوع یک و دو می شود. این علائم همچنین نسبت به سایر انواع اختلال دوقطبی طولانی تر هستند.
سیکلوتایمیک، معمولاً در سنین نوجوانی یا بزرگسالی آغاز می شود و بر مردان و زنان به طور یکسان تأثیر می گذارد. ممکن است به درستی تشخیص داده نشود، زیرا افرادی که به آن مبتلا می شوند گاهی به اشتباه به سایر اختلالات روانی مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی نوع دو تشخیص داده می شوند. بسیاری از افراد مبتلا به سیکلوتایمیک نیز به دنبال درمان نیستند زیرا علائم آنها مانند علائم اختلال دوقطبی آزار دهنده و ناتوان کننده نیست.
مانند سایر اختلالات روانی، هیچ کس نمی داند چه چیزی باعث ایجاد سیکلوتایمی می شود.
به نظر می رسد استعداد ژنتیکی نقش مهمی را در ابتلا به اختلال سیکلوتایمی ایفا می کند، زیرا بستگان بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی بیشتر احتمال دارد تحت تاثیر اختلال سیکلوتایمی قرار بگیرند. علاوه بر وراثت، عوامل بیولوژیکی و محیطی (از جمله اجتماعی) نیز بر اختلالات طیف دوقطبی، از جمله سیکلوتایمی تاثیر می گذارد.
سیکلوتایمیک، علائم مشابهی با سایر اختلالات دوقطبی دارد، اما شدت این علاٸم زیاد نیست. این ویژگی با نوسانات خلقی شدید و هیجانی مشخص می شود که می تواند همیشه در عملکرد روزانه فرد اختلال ایجاد کند، اما اینگونه نیست. این فراز و فرودهای احساسی را دوره های هیپومانیا و افسردگی می نامند. تغییرات سریع خلق و خوی، نامنظم و غیرقابل پیش بینی است و هر دوره از هیپومانیا یا افسردگی اغلب کمتر از یک هفته طول می کشد. علائم سیکلوتایمی از نظر نوسانات خلقی در بین افراد مختلف متفاوت است. برخی از بیماران اغلب علائم افسردگی را با دوره های موقتی هیپومانیا نشان می دهند.
علائم هیپومانی بطور کلی با افزایش تحریک پذیری، بیقراری و رفتارهای تکانشی، به جای احساس سرخوشی مشخص می شوند در سیکلوتایمی، هنگامی که شما در اوج هیجان عاطفی هستید، یک دوره هیپومانیک را تجربه خواهید کرد، که علاٸم آن به شدت شیدایی نیست. علائم هایپومانی حداقل به مدت چهار روز ادامه می یابد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
فرد به راحتی دچار حواس پرتی می شود
ضعف در کنترل و یا قضاوت در او آشکارتر خواهد شد که ممکن است منجر به انتخاب های خطرناک شود
تجربه بیقراری و تحریک پذیری
احساس فوق العاده شادی یا سرخوشی
احساس بیقراری
بی قراری، قدم زدن یا فعالیت بدنی بیشتر
مشکل در تمرکز کردن
نیاز به خواب کمتر از حالت عادی
بیش از حد فکر کردن به خود
افزایش عزت نفس
رفتارهای تکانشی، مانند هزینه های بی پروا یا رفتار جنسی
خصومت، تجاوز و خشم انفجاری
سخنرانی و پرحرفی که رعایت آن ممکن است سخت باشد
افزایش انگیزه برای رفتارها یا اهداف مختلف
علائم افسردگی
در اختلال سیکلوتایمیا، هنگامی که در حالت خلقی پایینی هستید، احتمالاً یک دوره افسردگی را تجربه خواهید کرد که شدت آن به اندازه دوره افسردگی در اختلال دوقطبی نوع یک و دو قطبی نوع دو نیست. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بیقراری و تحریک پذیری
گریه زیاد
تغییر در عادات غذایی و وزن
لذت نبردن و یا کم لذت بردن از چیزهایی که قبلاً لذت بخش بودند
احساس خستگی یا فرسودگی
مشکل در تمرکز کردن
جدا کردن خود از دیگران
خواب زیاد یا کم
بی حالی
عزت نفس پایین به همراه احساس بی ارزشی و گناه
حساسیت احساسی بالا
احساس ناامنی
مشکل در تمرکز
افکار خودکشی
بعید است که تمام بیماران سیکلوتایمی به دنبال درمان این اختلال باشند. علاوه بر این، بیشتر اوقات همپوشانی قابل توجهی بین علائم سیکلوتایمی و سایر اختلالات وجود دارد و تشخیص دقیق آن را دشوار می کند. در صورت بروز علائم سیکلوتایمی، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. بسته به تجربه پزشک شما، در صورت عدم وجود دلایل فیزیکی برای علائم شما، ممکن است شما را برای تشخیص بهتر و دقیق تر به یک متخصص بهداشت روان ارجاع دهند. با توجه به دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که اخیرا به روز شده است، افراد برای تشخیص سیکلوتایمی باید شرایط زیر را داشته باشند:
وجود علایم هیپومانی و افسردگی به مدت حداقل دو سال (برای کودکان و نوجوانان یکسال) که معیارهای هیپومانیا یا اختلال افسردگی اساسی را نداشته باشند
علائم و دوره های خلقی باعث اختلال در عملکرد طبیعی در زندگی اجتماعی و شغلی می شود و باعث ایجاد ناراحتی قابل توجهی می شود
خلق و خوی پایدار، که بین دوره های خلقی است و کمتر از دو ماه طول می کشد
عدم وجود سابقه تشخیص قبلی با یک دوره افسردگی، شیدایی یا هیپومانیا
علائم سیکلوتایمیک، علائم ثانویه از یک اختلال روانی متفاوت نباشند
علائم شما نتیجه سوء مصرف مواد یا بیماری جسمی نباشد
افرادی که از سیکلوتایمی رنج می برند معمولا با سایر اختلالات همزمان دست و پنجه نرم می کنند. افراد مبتلا به اختلال سیکلوتایمیک، علاٸمی مانند بی ثباتی خلقی و واکنش پذیری احساسی را نشان می دهند که منجر به افزایش احتمال ابتلا به اختلالات خلقی از جمله اختلالات اضطرابی مانند اختلال هراس، اختلال شخصیت مرزی و اختلال بیش فعالی کم توجهی می شود. افراد مبتلا به سیکلوتایمیک همچنین بیشتر در معرض ابتلا به سوء مصرف مواد مخدر و الکل هستند. تکانشگری که در مرحله هیپومانی در بیماران سیکلوتایمی روی می دهد، ممکن است این افراد را در معرض اختلالات کنترل تکانه مانند اعتیاد به داشتن رابطه جنسی، قمار وسواسی و بیمارگونه و اختلال پرخوری قرار دهد.
اختلال سیکلوتایمی یک اختلال مزمن است و کنترل علائم حتی اگر در حال حاضر علاٸمی وجود نداشته باشد به منظور جلوگیری از عود مجدد لازم است. درمان اختلال سیکلوتایمیک معمولاً شامل روان درمانی، اصلاح شیوه زندگی و استفاده دقیق از داروهای تجویز شده توسط پزشک است. درمان رفتاری شناختی اغلب برای کمک به افراد در مقابله و غلبه بر الگوهای منفی افکار و رفتارها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین به دلیل نوسانات سریع خلق و خوی بین اوج هیپومانیا و پایین ترین سطح افسردگی، یک روش محتاطانه شامل دوز کم داروهای تجویزی توصیه می شود. تثبیت کننده های خلق و خو نیز در درمان علائم سیکلوتایمیک موثرتر از داروهای ضد افسردگی هستند.
از آنجا که مشکلات ناشی از سوء مصرف مواد ممکن است باعث بدتر شدن علائم سیکلوتایمی شود و یا در درمان آنها اختلال ایجاد کند، بسیار ضروری است که به طور همزمان به درمان اختلال سوء مصرف مواد و اختلال سیکلوتایمی بپردازیم. برای برخورداری از یک برنامه درمانی موثر باید صبر و حوصله لازم را داشته باشید تا بهترین ترکیب برای شما رقم زده شود. درمان ممکن است شامل روان درمانی و یا داروهایی باشد که به شما کمک می کند علائم این اختلال در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد نکند.
هیچ دارویی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به طور خاص برای سیکلوتایمی تأیید شده باشد وجود ندارد، اما پزشک شما ممکن است از داروهای مورد تایید برای اختلال دوقطبی مانند تثبیت کننده های خلقی یا داروهای ضد افسردگی برای کنترل علائم شما استفاده کند.
سخن پایانی
در صورتی که شما یا یکی از عزیزانتان با اعتیاد به مواد مخدر و اختلال همزمان سیکلوتایمیک دست و پنجه نرم می کنید، روانپزشک متخصص ترک اعتیاد و تیم روانشناسی کلینیک ترک اعتیاد آکسون آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد. کلینیک ترک اعتیاد آکسون، به عنوان بهترین کلینیک ترک اعتیاد تهران، درمان جامعی را برای درمان هر دو اختلال اراٸه می دهد. بنابراین، فرصت را غنیمت شمرید و همین امروز با یکی از کارشناسان ما در مرکز ترک اعتیاد آکسون تماس بگیرید تا درباره برنامه های درمانی ما اطلاعات بیشتری کسب کنید.