خدمات سم زدایی در مرکز ترک اعتیاد آکسون به سه روش سم زدایی فوق سریع UROD، سم زدایی تدریجی و سم زدایی سریع تحت نظر مستقیم روانپزشک، متخصص بیهوشی و در صورت نیاز متخصص داخلی، قلب و عروق انجام می گیرد.
سمزدایی چیست و چگونه انجام میشود؟
یکی از خدمات درمان اعتیاد کلینیک ترک اعتیاد آکسون، سم زدایی بدن از مواد مخدر است و همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم به سه روش سم زدایی فوق سریع UROD، سم زدایی تدریجی و سم زدایی سریع انجام میگیرد، هنگام مراجعه بیمار برای درمان ابتدا مشاوره اولیه برای وی صورت میگیرد. اگر تشخیص به درمان سم زدایی فوق سریع (UROD) برای او گرفته شد، پس از آزمایشهای اولیه، او را برای سم زدایی فوق سریع (UROD) آماده میکنند. طریقه سمزدایی بدن از مواد مخدر به روش سم زدایی فوق سریع با بیهوش کردن بیمار آغاز ( بیهوشی کامل نمی باشد و به صورت خواب عمیق است) و سپس از طریق سرم، داروهایی برای بیمار تزریق میشود که خاصیت ضدمخدری دارند، داروهای ضدمخدر به گیرندههای مخدر مغز میچسبند و مخدرهایی که روی گیرندههای مغز نشسته را پاک و دفع میکنند.
سم زدایی فوق سریع UROD تحت نظر پزشک بیهوشی در اتاق ICU با تمام امکانات و تجهیزات اتاق عمل انجام میشود، البته بیمار کاملاً بیهوش نمیشود و به اصطلاح به خواب عمیق میرود. در این حالت خطرات بیهوشی کامل را هم ندارد و برای بیمارهایی که توان بدنی بالایی دارند درمان خوبی است.
به همین دلیل زمانی که بیمار داروی نالتروکسان مصرف میکند، دیگر هیچگونه مواد مخدری را نمیتواند مصرف کند، زیرا مغز توسط نالتروکسان پوشیده شده و مواد مخدر جایی بر روی گیرندههای مغز ندارند و توسط نالتروکسان بلاک شدهاند. درمان سم زدایی فوق سریع UROD و سمزدایی سریع بدن از مواد مخدر، محافظ بدن دربرابر جذب مخدر است، بدن بیمار آن زمان که بیهوش است کاملاً پاک میشود و بعد از آن بیمار باید داروی نالتروکسان را هر روز مصرف کند، میزان مصرف این دارو حداقل ۳ ماه است. اما تعداد روزهایی که بیمار باید مصرف کند، به میزان مواد مخدری که قبلاً مصرف داشته است بستگی دارد، بیمارانی هستند که تا ۳ سال هم باید نالتروکسان مصرف کنند. اما تعدادی هم هستند که ۲ تا ۳ ماه اول مصرف میکنند و زمانی که دارو را قطع میکنند ديگر دچار هیچ مشکلی نمیشوند.
نالتروکسان، گیرندههای مغزی یعنی منبع مخدر را کاملاً پاکسازی میکند و عمل سم زدایی بدن از مواد مخدر را انجام میدهد. علاوه بر بلاکی که روی مغز انجام میدهد و اجازه نشستن مواد مخدر بر روی مغز را نمیدهد، که خاصیتی همانند فیزیوتراپی را برای گیرنده انجام میدهد. گیرندههای مخدری کارشان در بدن این است که روزانه به یک میزانی مرفین ترشح میکنند. زمانی که ما عادت میکنیم از بیرون آن ماده را وارد بدن کنیم، یعنی مثلاً ترامادول یا تریاک بدهیم این گیرندهها به مرور زمان تنبل میشوند و دیگر مثل روز اول کار نمیکنند. مثل این میماند که یک دستی که سالم است را یک هفته به گردن خود ببندید، بعد از یک هفته این دست دیگر به راحتی کار نمیکند و باید حتما فیزیوتراپی یا ورزشی انجام شود تا کارایی اولیه را به دست آورد.
زمانی که برای بیمار مصرف کننده تریاک، سمزدایی انجام شود، مصرف بیمار قطع و دیگر نه بدن بیمار قادر به ترشح مرفین است و نه میتواند مجدد مصرف کند. در نتیجه علائم خماری و مشکلاتی که به همراه دارد اتفاق میافتد، در کنار آن نالتروکسان عملی مانند فیزیوتراپی را برای مغز انجام میدهد و کارایی قبلی گیرنده ها را به آنها برمیگرداند، گیرنده کمکم و به مرور زمان که نالتروکسان را مصرف میکند آرام آرام به حالت نرمال و طبیعی خود برمیگردد و شروع به ترشح مورفین میکند، این مسئله هم در سم زدایی فوق سریع UROD و هم در سم زدایی سریع ROD میباشد.
در مرکز ترک اعتیاد آکسون ما به هیچ عنوان داروهای اعتیادآور مانند متادون و بوپرنورفین را جایگزین نمیکنیم، زیرا این مواد خود اعتیاد آور هستند و هیچ گونه خاصیت ضد مخدری ندارند. تنها دارویی که در کلینیک ترک اعتیاد آکسون برای بیمار تجویز میشود نالتروکسان است که خود خاصیت ضد مخدری دارد و نه تنها هیچگونه وابستگی ایجاد نمیکند بلکه عود یا لغزش بیمار را هم به حداقل میرساند.
تفاوت بین سمزدایی سریع و سمزدایی فوق سریع در چیست؟
در سمزدایی فوق سریع (UROD)، بیمار ابتدا مشاوره بستری میگیرد و بر اساس میزان مصرف، که مهمترین بخش است و همچنین سن، سلامت جسمانی، یعنی اگر مصرفکننده، بیماری قندی (دیابت) یا بیماری قلبی حاد داشته باشد به هیچ عنوان سمزدایی فوق سریع انجام نمیشود، زیرا بیمار ۴ تا ۶ ساعت بیهوش میشود و در این زمان به وسیله داروهای ضد مخدری که به بدن او وارد میشود، تمام موادی که به گیرندههای مخدری چسبیدهاند از آنها جدا میشوند و از طریق ادرار و مدفوع دفع میشوند.
در این مورد از سمزدایی فشار زیادی به بدن وارد میشود. بنابراین بیمار باید جوان یعنی زیر ۴۰ سال باشد و بیماری خاصی نداشته باشد، میزان مصرف وی خیلی بالا نباشد، اگر بیمار دارای این شرایط باشد میتوان از این درمان استفاده کرد. روز بعد از مرحله سم زدایی فوق سریع UROD ، بیمار سر حال و بدون مشکل خاصی از خواب بیدار میشود، بدن او کاملاً پاک از هر گونه مواد مخدر است. اما تا مدتی پس از سمزدایی، تست آزمایش مثبت میماند. مثلاً اگه فرد مدت طولانی متادون مصرف میکرده است، ۲۰ تا ۳۰ روز تست مثبت میماند اما هیچ علائم خماری یا مشکل خاصی ندارد زیرا بدن کاملا پاک شده است و این به دلیل یک سری اتفاقات فیزیولوژیک بدن بیمار صورت میگیرد که اهمیت زیادی ندارد.
تفاوت سم زدایی فوق سریع و سم زدایی سریع
تفاوت این دو روش در تعداد روز بستری بیمار می باشد. اگر میزان مصرف بیمار خیلی بیشتر از شرایط سم زدایی فوق سریع (UROD) نباشد باتوجه به میزان مصرف بیمار، نوع ماده اعتیاد آور، مدت زمان مصرف و سلامت جسمانی، قبل از انجام سم زدایی فوق سریع (UROD) ابتدا بیمار چند روز بستری شده و زیر نظر تیم پزشکی شرایط انجام سم زدایی فوق سریع برای آن فراهم می شود و سپس سم زدایی فوق سریع (UROD) انجام خواهد گرفت. به این روش، سم زدایی سریع (ROD) گفته می شود.
تفاوت سم زدایی فوق سریع و سم زدایی تدریجی
برای انجام سم زدایی تدریجی زمان طولانیتری نیاز است، بیهوشی ندارد و به تدریج در حالت بیدار و کاملاً هشیار، عمل سمزدایی بصورت تدریجی انجام میگردد، نکته جالب اینجاست که بیمار در زمان سمزدایی تدریجی نسبت به سم زدایی فوق سریع UROD علائم خماری و یا درد ندارد. طی ۴ تا ۵ روز اول که بستری میشود حتی متوجه ترک نمیشود و حس میکند که به آن مخدری تزریق میشود که هیچگونه علائمی ندارد، زمانیکه بیمار هوشیار است خیلی راحتتر میشود علائم را کنترل کرد، این علائم عبارت است از:
خمیازه
بیخوابی
آبریزش بینی
بیرون روی
بی قراری
به تدریج نالتروکسان جایگزین میشود و بیمار در حالت بیداری تمام حس و حالی که نسبت به تزریق دارو دارد را میتواند شرح دهد، در سم زدایی تدریجی تمام آزمایشات و چکاپ قبل از بستری انجام میشود و اگر بیمار سن بالا و یا بیماری خاصی داشته باشد، پزشکان ما در کلینیک ترک اعتیاد آکسون، با توجه به بیماری فرد، پزشک متخصص قلب، متخصص ریه، عفونی و… حاضر میشوند و از ابتدا تا انتهای عمل سمزدایی حضور دارند. در درمان سم زدایی تدریجی محدودیت سنی وجود ندارد. در مرکز سم زدایی و ترک اعتیاد آکسون بیمارهایی در رده سنی ۷۰ تا ۸۰ سال سن هم داشتهایم که موفق به درمان شدهاند و دچار هیچ مشکلی بعد از درمان نشدهاند.
مراحل درمان و سم زدایی
مراحل اولیه مراجعه بیمار برای بستری در مرکز ترک اعتیاد آکسون به این صورت است که در زمان بستری فرد، شرح حالی از بیمار و خانواده وی از گذشته تا زمانی که برای درمان حاضر شده است دریافت میگردد. این شرح حال، ما را از وضعیت بیمار که آیا از قبل مشکل و یا اختلالی داشته است یا نه آگاه میکند، ما ریشه این بیماری را درمیابیم و عواملی که باعث ایجاد مصرف شدهاند را پیدا میکنیم. باید اختلالات، شناسایی و یک پروتکل درمانی پیاده گردد.
بیمار چند جلسه نیاز به روان درمانی و یا دارو درمانی دارد و با توجه به شرایط جسمانی و میزان و نوع مواد مصرفی نوع سم زدایی مشخص می شود. سپس پروسه سم زدایی و پاکسازی بدن آغاز میگردد و علائم خماری همچون: توهم یا هذیان و اختلال جنسی که بیمار در اثر سوء مصرف مواد، به آن دچار شده را شناسایی و یک پروتکل درمانی جدا طراحی می شود.
اینها عوامل ثانویه هستند بنابراین صرفاً سم زدایی تنها راه درمان اعتیاد نیست بنابراین پس از سم زدایی فوق سریع (UROD) لازم است که بیماران برنامه ترک اعتیاد را برای پاک ماندن خود شروع کنند. مشاوره و درمان بعد از سمزدایی به بیماران کمک میکند تا حد و مرزهایی را برای خود تعریف کنند، روابط سالمی را ایجاد کنند و روشهایی را برای مقابله با ولع و میل غیرقابل کنترل به مصرف مواد مخدر در دوران ترک یاد بگیرند.
برسی شرح حال بیمار قبل و بعد از انجام سم زداییاعتیاد، تنها یک علامت مصرف نیست که با قطع مصرف درمان شود. عوامل سازندهای داشته است که از قبل باعث ایجاد آن شدهاند، این عوامل همه باید در کنار هم درمان شوند وگرنه هر کدام از این موارد باعث عود و یا لغزش در بیمار میشوند.
به طور مثال: بیماری دچار اختلال جنسی شده است و برای رهایی، به او پیشنهاد خوردن و یا مصرف دارویی را میدهند که فرد وقتی آن را مصرف میکند، ابتدا احساس خوشایندی به وی دست میدهد. تغییری که در عملکرد جنسی او پیش میآید باعث مصرف پیدرپی فرد میشود. به مرور زمان فرد دیگر با مصرف آن جوابی که باید را نمیگیرد و بعد از ترک، دوباره به آن اختلال جنسی مواجه میشود و یا شاید به واسطه سوء مصرف مواد شدیدتر هم شده باشد در نتیجه اگر این اختلال جنسی درمان نشود ما نمیتوانیم به این امیدوار باشیم که بیمار لغزش نداشته باشد. بنابراین تمام این اختلالات باید درمان شود.
زمان بستری برای سمزدایی بدن از مواد مخدر چقدر است؟
مدت زمان بستری ترک اعتیاد با توجه به روش سم زدایی بدن از مخدر متفاوت می باشد. سم زدایی تدریجی با توجه به میزان مصرف و نوع ماده مصرفی و شرایط جسمانی بیمار بین 7 الی 14 روز می باشد البته برای افرادی که متادون، مصرف می کنند متفاوت می باشد.
برای سم زدایی فوق سریع UROD مدت زمان بستری 2 شب و 3 روز می باشد. برای سم زدایی سریع مدت زمان بستری 2 الی 3 روز بیشتر از سم زدایی فوق سریع می باشد.
طول مدت زمان درمان چقدر است؟
تنها بیمارانی که مواد اعتیاد آور مخدری مصرف میکنند می توانند به روش سم زدایی فوق سریع UROD ترک کنند و زمان درمانشان کمتر از بیمارانی است که مواد محرکی، مانند: کوکایین، شیشه، الکل و ماری جوانا استفاده میکنند. مواد اعتیاد آور مخدر، تخریب فیزیکی کمتری نسبت به محرک ها دارند. محرک ها به دلیل تخریب بسیار شدیدی که دارند به مراتب زمان درمان طولانیتری دارند. درمان هایی که ۲ تا ۳ روز به طول میانجامد فقط برای مصرف کنندههای مخدر است و برای مصرف کنندههای محرکی درمان بیشتر از ۱۰ روز به طول میانجامد یعنی حداقل زمان ۱۰ روز میباشد اما در مخدرها حداکثر زمان بستری 14 روز میباشد.
چرا کلینیک ترک اعتیاد آکسون؟
کلینیک ترک اعتیاد آکسون با مجوز رسمی از وزارت بهداشت، برای بستری و درمان بیماران اعتیاد و اعصاب و روان، از بهترین و مجهزترین مراکز بستری ترک اعتیاد در کشور میباشد. این مرکز، از معدود مراکزی است که سیر درمان را زیر نظر روانپزشک و روانشناس در کنار سایر کادر درمانی متخصص خود انجام میدهد. در این مرکز از روشهای جایگزین درمانی و نگهدارنده مانند متادون درمانی برای ترک اعتیاد استفاده نمیشود. روش درمانی ما، حذف کامل ماده اعتیاد آور از بدن بیمار میباشد و بیماران را به ماده اعتیاد آور دیگر مانند متادون وابسته نمیکنیم. مهمترین بخش از مراحل درمانی اعتیاد، بعد از ترخیص فرد مصرفکننده و بهبودی فیزیکی آن صورت میگیرد که ما پس از ترخیص، بیمار و خانواده وی را تنها نمیگزاریم. سیر درمان در کلینیک آکسون پس از سم زدایی بدن از مواد مخدر و درمان فیزیکی با خدمات روانکاوی و روان شناختی اعتیاد ادامه پیدا میکند. این خدمات به صورت جلسات خصوصی، خانوادگی و یا گروه درمانی به بیماران ارائه میگردد.